Plicht om te werken

De werkdruk in de zorg stijgt fors. „Veel personeel is wegbezuinigd”, zegt Teunis Koppelaar (30), cardioverpleegkundige in het Beatrixziekenhuis in Gorinchem. Tijd voor actie?

Staakt u mee?

„Nee. Ik ben daar niet zo van. Persoonlijk vind ik het mijn plicht om gewoon te werken. Vanuit mijn reformatorische achtergrond vind ik staken in strijd met het gebod God lief te hebben boven alles en onze naaste als onszelf. Een petitie voor de directie heb ik ook niet ondertekend.

Bovendien ligt er een goed voorstel vanuit de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. Medisch personeel krijgt 4 procent loonsverhoging en eenmalig 1000 euro bruto in november. In het voorstel staan ook goede secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals een verhoging van de onregelmatigheidstoeslag.”

Lastig om niet mee te doen aan de acties?

„Valt mee. Ik loop al wat langer mee, collega’s kennen mijn standpunten.”

Hoe nijpend is de werkdruk?

„De zwaarte van het werk neemt toe, de werkdruk stijgt fors. In veel ziekenhuizen is personeel wegbezuinigd. Voorheen liepen we met zeven, acht man op een afdeling, nu met vijf, zes. Bovendien krijgen we steeds meer patiënten met meerdere, complexe aandoeningen, waarbij ook de sociale problemen soms een grote rol spelen. Omdat ouderen langer thuis moeten wonen, komen ze vaak zieker in het ziekenhuis.”

Moet er dan niet gewoon meer geld naar de zorg?

„Ik ben bang dat ziekenhuizen er financieel onderdoorgaan door de eis van 5 procent loonsverhoging. Valt een ziekenhuis om, dan zijn we verder huis. Veel ziekenhuizen kampen nu al met financiële problemen. De eis van de vakbonden kan zomaar verkeerd uitpakken.”

Wat dan?

„Laten we als werkers in de zorg niet te veel focussen op die 5 procent, maar met elkaar kijken naar hoe we de zorg anders kunnen inrichten. De sector kan wellicht snijden in ondersteunende diensten. Als ik kijk hoeveel ICT’ers er bijvoorbeeld in de zorg rondlopen, dan schrik ik. Daar zit naar mijn idee nog het nodige vet op de botten.

Ik hoop dat de onderhandelaars eruit komen. Het helpt niet als de salariseisen ons banen gaat kosten, dat stuwt de werkdruk alleen maar omhoog. Ik heb liever meer handen aan het bed dan 5 procent loonsverhoging.”

Recht om te protesteren

Doktersassistente Lya Speksnijder-den Besten (54), CNV-onderhandelaar in de zorg, komt woensdag in het St Jansdalziekenhuis in Harderwijk in actie. „De kwaliteit van de zorg staat op het spel.”

Legt u het werk neer?

„Nee, we leggen het werk niet neer, maar voeren actie voor een goede cao. We draaien op sommige afdelingen zondagsdiensten.”

En de patiënt wordt de dupe.

„Het is maar voor één dagje. Als we nu niet voor goede zorg voor patiënten opkomen, zijn zij in de toekomst veel meer de dupe. Overigens draaien de spoedeisende hulp, de kindergeneeskunde en oncologie gewoon door. Daar moeten we gewoon doorwerken. Acties vinden bovendien plaats in de koffie- en lunchpauzes.”

Wat organiseert het St Jansdal?

„In Lelystad delen we wc-rollen uit. Want de nood is hoog. In Harderwijk delen we chocolademunten uit voor een beter cao-besluit. En we doen bijvoorbeeld spelletjes met patiënten.”

Kunnen jullie niet beter vragen om meer handen aan het bed dan om geld?

„De kwaliteit van de zorg staat op het spel. Als er geen extra geld voor salarissen bijkomt, verdwijnen medewerkers naar zelfstandige klinieken en het onderwijs. Dan moeten afdelingen sluiten door personeelsgebrek. Boeren en leraren krijgen meer salaris. Mag een belangrijke sector als de zorg dan ook iets meer krijgen?”

En als door de hoge looneis ziekenhuizen omvallen?

„Ik ben daar niet bang voor. Bovendien is dat niet aan mij en de bonden. Ziekenhuisdirecties moeten zelf zorgen dat ze geld binnenkrijgen door goede onderhandelingen met zorgverzekeraars. Bovendien moeten ziekenhuizen geld anders besteden door bijvoorbeeld niet van die dure zzp’ers in te huren.”

Is dat niet wat gemakkelijk?

„Zorgpersoneel heeft al anderhalf jaar geen salarisverhoging gekregen, terwijl de werkdruk toeneemt. Van de 200.000 zorgmedewerkers doen er ruim 150.000 mee aan de actie. Dat zegt wel iets.”

Er ligt toch een goed bod?

„Nee, het huidige bod betekent een verslechtering. Zo’n eenmalige uitkering werkt niet cumulatief door. Als een collega ziek wordt, moet hij na een halfjaar salaris inleveren. De wereld op z’n kop. We worden gestraft voor ziek-zijn. Als werk en privé nog verder uit balans raken neemt het ziekteverzuim toe. De werkdruk is extreem hoog, de rek is eruit.”