„Impulsiviteit bepaalt effect ritalin en tyrosine”
Een kwart van de studenten gebruikt weleens ritalin of tyrosine voor het verbeteren van de concentratie. Verstandig? „Dat hangt ervan af. Bij sommigen zorgt het voor mentale luiheid.”
De Duitse Monja Froböse (30) promoveerde donderdag aan het Radboudumc in Nijmegen op de vraag wat het effect van ritalin en tyrosine is op het concentratievermogen en de bereidheid om lastige taken te doen. Ritalin en tyrosine zijn twee veelgebruikte oppeppers die signaalstoffen in het brein beïnvloeden.
Het effect van de twee pepmiddelen op motivatie blijkt af te hangen van het karakter van de gebruiker, ontdekte Froböse. „Studenten met een impulsief karakter die ritalin of tyrosine slikken, kiezen vaker voor een makkelijke taak. Dus door het gebruik van deze middelen raken ze minder gemotiveerd om een moeilijke opdracht te doen”, legt Froböse uit. „Dit raakt het hart van mijn onderzoek. We moeten beide effecten meten: prestatie én motivatie.”
Opvallend was dat ritalin en tyrosine bij deelnemers met een minder impulsief karakter wél een gunstige invloed heeft op hun motivatie. „Zij zijn dan meer geneigd om mentale uitdagingen zoals een ingewikkelde som aan te gaan.”
Als maat voor motivatie vroeg Froböse deelnemers voor hoeveel geld ze bereid waren om een bepaalde klus te doen. Hiermee onderzocht ze wat nodig was om hen over de streep te trekken.
Ritalin verbetert wel het concentratievermogen bij zowel impulsieve als niet-impulsieve proefpersonen. „Niet bij alle deelnemers, maar gemiddeld was er een sterk positief effect.”
Froböse verwachtte aan de start van haar onderzoek dat ook het gebruik van tyrosine –onderzocht bij oudere mensen– het concentratievermogen verbetert, maar dat bleek niet zo te zijn. „Juist het tegenovergestelde is waar: tyrosineslikkers zijn sneller afgeleid. Dat zien we bij iedereen, maar vooral bij impulsieve mensen.”
Dat effect van tyrosine is niet alleen maar nadelig. „Het kan juist gunstig zijn om meer prikkels uit de omgeving binnen te laten, bijvoorbeeld bij ouderen die mentaal minder flexibel zijn. Zo kunnen ze misschien sneller op een brandalarm reageren of als hun telefoon afgaat. Echter gaat de focus wel achteruit.” Of het slim is om tyrosinepillen te slikken hangt dus af van de situatie, stelt de promovenda.
Ook bij een tekort aan tyrosine kunnen deze supplementen gunstig zijn en cognitieve functies verbeteren, stelt Froböse. „Maar beter is het om je voedingspatroon te veranderen, naar één met voldoende eiwitten. Tyrosine komt gewoon in voeding voor.”
Het onderzoek laat zien dat niet iedereen baat heeft bij ritalin of tyrosine. „Het zijn geen smart drugs, zoals ze in de maatschappij worden geprofileerd. Bij sommigen verbeteren deze pillen hun motivatie, bij anderen niet. De laatste groep kan ze beter laten staan.”