Bush overlegt met bondgenoten over eventuele maatregelen tegen Zimbabwe. Zelf overwegen de VS nieuwe sancties in te stellen tegen de Zimbabwaanse regering. Ook andere landen in het Westen lieten woensdag hun afkeuring blijken over de door aantijgingen van stembusfraude overschaduwde presidentsverkiezingen in Zimbabwe.

De centrale kiescommissie maakte woensdag bekend dat de zittende president Robert Mugabe 1685.212 stemmen heeft gekregen en zijn tegenstander Morgan Tsvangirai 1258.758. Volgens de officiële opgave hebben ruim 3,1 miljoen van de 5,6 miljoen stemgerechtigden hun stem uitgebracht. Dat betekent dat er een niet verklaard verschil is tussen de som van de stemmen op beide kandidaten en het totale aantal uitgebrachte stemmen.

Tsvangirai heeft steeds gezegd dat hij niet zal oproepen tot massabetogingen als Mugabe de overwinning zou „stelen.” „Ik zal de overwinning in de rechtszaal aanvechten en niet op straat”, zei Tsvangirai. Toch is de angst voor geweld in het land door de verkiezingsuitslag sterk toegenomen.

De Europese Commissie reageerde koeltjes op de mededeling dat Mugabe de verkiezingen had gewonnen. Woordvoerster Emma Udwin stelde vast dat er twijfels bestaan over het eerlijke verloop van de stembusgang. Zowel Noorse verkiezingswaarnemers als een onafhankelijk Zimbabwaans netwerk dat toezicht hield op de verkiezingen hebben melding gemaakt van grote onregelmatigheden. De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Anna Lindh noemde de uitkomsten van de verkiezingen een „tragisch voorbeeld van hoe een ouder wordende leider, die ooit voor vrijheid vocht, nu vecht voor wat hij ooit bestreed.”

Komend weekeinde zullen de leiders van de EU-lidstaten op hun top in Barcelona spreken over verdere maatregelen tegen Zimbabwe. Mogelijk wordt het sanctiepakket dat de EU vorige maand tegen Zimbabwe afkondigde nadat dat land de EU-waarnemerscommissie het land uit had gestuurd, verder uitgebreid.

Het Zuid-Afrikaans ontwikkelingsforum SADC, dat zeventig waarnemers in Zimbabwe had gestationeerd, uitte eveneens kritiek op de stembusgang. De waarnemers maakten ondermeer melding van systematisch geweld en tegenwerking van de oppositie.

De leider van het vijftig leden tellende Zuid-Afrikaanse waarnemersteam, Sam Motsuenyane, was een andere mening toegedaan. Hij zei dat de verkiezingen als legitiem moeten worden beschouwd. Motsuenyane gaf echter toe dat de campagne werd ontsierd door geweld, dat sommige kiezers werden weggestuurd en dat nieuwe kieswetten afbreuk dreigen te doen aan de „integriteit van het verkiezingsproces.” De Zuid-Afrikaanse regering, die tot nu toe nauwelijks kritiek heeft geuit op Mugabe, heeft laten weten pas op het verloop van de verkiezingen te willen reageren als ze het rapport van de eigen waarnemerscommissie heeft bestudeerd.

Delegaties van rebellen in het noorden en oosten van Congo hebben woensdag hun zorg uitgesproken over de verkiezingsuitslagen in Zimbabwe. De vredesbesprekingen in Zuid-Afrika over Congo lopen gevaar, menen ze. Als oppositieleider Tsvangirai de verkiezingen had gewonnen, zouden de Zimbabwaanse troepen in Congo zeker vertrekken, aldus Olivier Kamitatu van de Congolese Bevrijdingsbeweging (MLC). Maar nu blijft Mugabe aan de macht. Hij blijft dus zijn persoonlijke, zakelijke belangen bij de delfstoffenwinning in Congo met zijn troepen verdedigen, meent Kamitatu.

De president van Tanzania, Benjamin Mkapa, nam het op voor Mugabe. Hij feliciteerde de Zimbabwaanse president met zijn „welverdiende” nieuwe termijn en zei dat Europa zich niet moet bemoeien met Afrikaanse politieke aangelegenheden. Ook de Keniaanse president Daniel arap Moi feliciteerde Mugabe. Hij zei dat de verkiezingsuitslag de achting weergeeft van de Zimbabwanen voor hun president.