De Nobelprijs voor de Natuurkunde gaat dit jaar naar twee Zwitsers en een Canadees die onderzoek hebben gedaan naar het heelal. Ze hebben ons meer geleerd over „de ontwikkeling van het universum en onze plaats in het heelal”, aldus het Nobelcomité dinsdag.

De Zwitsers Michel Mayor en Didier Queloz delen de ene helft van de prijs. Zij ontdekten de eerste exoplaneet rond een ster die op onze zon lijkt. Een exoplaneet is een planeet die rond een andere ster draait, buiten ons zonnestelsel.

Mayor en Queloz zagen in 1995 dat een planeet rond de ster 51 Pegasi draait. De ontdekking maakte wetenschappers duidelijk dat er misschien meer van zulke planeten zijn. Inmiddels zijn er ongeveer 4000 exoplaneten bekend. Een klein deel daarvan zit mogelijk in een bewoonbare zone rond een ster. Astrowetenschappers menen dat er op exoplaneten in een bewoonbare zone mogelijk omstandigheden heersen waardoor ze zich daar buitenaards leven kunnen voorstellen.

James Peebles uit Canada krijgt in zijn eentje de andere helft van de prijs, voor zijn belangrijke werk naar kosmische achtergrondstraling. Dat wordt beschouwd als de echo van de oerknal waarmee het heelal bijna 14 miljard jaar geleden zou zijn ontstaan volgens de gangbare wetenschap. Die achtergrondstraling is nog steeds te meten met moderne sondes.

De Nobelprijs voor de Natuurkunde is de afgelopen jaren vaker toegekend aan ruimte-onderzoek. In 2017 werd de prijs uitgereikt aan de mensen achter het ontdekken van zwaartekrachtgolven, in 2011 ging de prijs naar onderzoek naar het uitdijen van het heelal en in 2006 werd ook onderzoek naar de kosmische achtergrondstraling beloond.

De drie winnaars delen samen ruim 800.000 euro. Ze ontvangen elk een gouden medaille en een certificaat. De uitreiking daarvan heeft plaats op 10 december in Stockholm.