Wetenschap & techniek

KLM vloog in 100 jaar met 85 vliegtuigtypen

In haar honderdjarig bestaan vloog de KLM met tal van vliegtuigtypen. In totaal kwamen er zo’n 85 verschillende soorten vliegtuigen en helikopters in dienst. Een overzicht in woord en beeld.

Henk Heiden
7 October 2019 21:22Gewijzigd op 16 November 2020 17:11
De Fokker F.II kwam in 1920 in bedrijf en kon vier passagiers vervoeren. Op de achtergrond een Fokker 100.  beeld Henk Heiden
De Fokker F.II kwam in 1920 in bedrijf en kon vier passagiers vervoeren. Op de achtergrond een Fokker 100.  beeld Henk Heiden

De KLM werd opgericht op 9 oktober 1919, woensdag honderd jaar geleden. De naam was toen wat langer dan nu, en luidde Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën. Het duurde echter tot mei 1920 voordat de maatschappij haar eerste vlucht uitvoerde, van Schiphol naar Londen. Niet eens met een eigen toestel, maar met een in Engeland gehuurde De Havilland DH-16.

Datzelfde jaar schafte de KLM enkele vliegtuigen aan. Het eerste was een eenmotorige Fokker F.II. Het toestel van latten en linnen had een kruissnelheid van 120 kilometer per uur. Het bood plaats aan vier passagiers, die gerieflijk in een afgesloten cabine zaten. De vlieger zat in een open cockpit te verkleumen.

2019-10-07-katMA4-Douglas_DC-3-7-FC_web.jpg
De KLM kocht in 1936 de Douglas DC-3. Het toestel telde twee man in de cockpit en kon 28 passagiers vervoeren.  beeld Henk Heiden

De KLM vloog vanaf 1936 lange tijd met de beroemde Douglas DC-3. Dit type kon 21 tot 28 passagiers vervoeren. De kruissnelheid lag met 285 km/uur beduidend hoger dan die van de Fokker F.II. De DC-3 vloog zowel binnenlandse vluchten als intercontinentale trips naar het toenmalige Nederlands-Indië.

Na de Tweede Wereldoorlog deden straalvliegtuigen hun intrede bij de KLM. In 1961 kwam de Douglas DC-8 in dienst. Die bood plaats aan 175 passagiers. De topsnelheid lag op 945 km/uur. Dezelfde reis met zo’n snel straalvliegtuig was flink korter dan met een propellervliegtuig. De Boeing 747 werd in 1971 de eerste ”wide body” (breedrompvliegtuig) van de Koninklijke.

2019-10-07-katMA4-Douglas_DC-6-7-FC_web.jpg
De KLM was jarenlang een trouwe klant van McDonnell Douglas-vliegtuigfabriek. Op de foto de DC-6 die in 1953 zijn debuut maakte.  beeld Henk Heiden

De KLM vloog de afgelopen eeuw met circa 85 verschillende typen. Dat is met inbegrip van de toestellen van het West-Indisch Bedrijf, het Interinsulair Bedrijf KLM, KLM Aerocarto, KLM Helikopters, NLM/KLM Cityhopper en het overgenomen Netherlines.

De Amerikaanse fabrikant McDonnell Douglas heeft lange tijd goede zaken gedaan met de KLM. Negen van de tien passagiersvliegtuigen die de fabrikant ontwikkelde, vonden hun weg naar de KLM. Het begon met de DC-2, waarmee de maatschappij van 1934 tot 1936 vloog. De laatste uit de stal van McDonnell Douglas was de DC-10, die van 1974 tot 1985 dienstdeed. Het KLM West-Indisch Bedrijf was wereldwijd de enige klant voor de DC-5.

Ook uit eigen land betrok de KLM vliegtuigen. Fokker leverde twintig verschillende typen. De laatste, een Fokker-70, werd in 2017 uitgefaseerd.

2019-10-07-katMA4-Fokker_70-8-FC_web.jpg
De Fokker-70, die in 2017 werd verkocht, was de laatste Fokker bij de KLM.  beeld Henk Heiden

Fokker heeft verreweg de meeste vliegtuigtypen geleverd. De Amerikaanse vliegtuigfabrikanten Lockheed (elf) en Boeing (negen) nemen de tweede en de derde plaats in als hofleverancier van de KLM. De nieuwste Boeing, een 787-10 Dreamliner, werd op 2 juli in bedrijf genomen.

Airbus heeft geen beste klant aan de KLM. De Europese vliegtuigbouwer wist alleen de Airbus A310 en A330 aan de KLM te slijten. Dan is er nog het Braziliaanse Embraer, dat inmiddels is overgenomen door Boeing. De Brazilianen leverden twee verschillende vliegtuigtypen aan KLM Cityhopper. Samen hebben KLM en KLM Cityhopper 116 vliegtuigen van 13 typen in gebruik. De kleinste is de Embraer 175, goed voor 88 passagiers. In de grootste, de Boeing 747-400 en Boeing 777-300 ER, gaan er 408.

2019-10-07-katMA4-Fokker_VII-8-FC_web.jpg
Vanaf 1930 vloog de KLM net de driemotorige Fokker F.VII B. Deze kon acht passagiers vervoeren en had een vierkoppige bemanning.  beeld Henk Heiden

KLM heeft een poosje met het plan gelopen om supersoon te gaan vliegen. Niet met de Brits-Franse Concorde, maar met de Amerikaanse Boeing 2707. De maatschappij had zes opties op het toestel genomen. Toen in 1971 bleek dat de ontwikkelingskosten de pan uitrezen, schrapte het Amerikaanse Congres de ontwikkeling. Het vooruitstrevende plan van de KLM belandde daarop in de prullenbak.

Meer over
Nieuws in beeld

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer