Uitgangspunt van Dever, predikant in Washington DC, is dat elk gemeentelid medeverantwoordelijk is voor het welzijn van de gemeente. Wil je die verantwoordelijkheid nemen, dan zul je moeten weten hoe de gemeente in het licht van de Bijbel behoort te zijn. En dat het Bijbels gezien onmogelijk is om christen te zijn zonder te horen bij een kerkelijke gemeenschap. Als God je uit genade als Zijn kind adopteert, maak je deel uit van heel het huisgezin van God. Dever legt daar terecht eerst de vinger bij.

Volmaakte gemeenten bestaan niet, maar een gemeente moet er wel naar streven om gezond te zijn. Vandaar de titel: ”Wat is een gezonde gemeente?” Het korte antwoord van Dever op die vraag is dat een gezonde gemeente steeds beter Gods karakter weerspiegelt zoals dat in Zijn Woord geopenbaard is. Het basisprincipe bij het streven naar een gezonde gemeente is dus: naar Gods Woord luisteren en dat volgen.

Sacramenten

Dat uitgangspunt vertaalt Dever naar negen Bijbelse kenmerken van een gezonde gemeente. Hij richt zich daarbij op aspecten die hij in veel gemeenten te weinig terugziet. Om die reden besteedt hij geen aandacht aan de sacramenten. Want ongeveer alle kerken zijn het er wel over eens dat doop en avondmaal wezenlijk zijn voor het kerk-zijn.

Drie kenmerken zijn onmisbaar voor een gezonde gemeente. Allereerst is dat Bijbelverklarende prediking. Het tweede onmisbare kenmerk is dat de Bijbel wordt uitgelegd in het licht van het geheel van de Schrift – in feite een pleidooi voor binding aan een belijdenis. Ten slotte is ook een Bijbels inzicht in het Evangelie onmisbaar.

Daarna volgen zes andere kenmerken die heel belangrijk zijn, maar die niet direct reden hoeven zijn om een gemeente te verlaten als ze gemist worden. Het gaat dan om een Bijbelse visie op bekering, evangelisatie, lidmaatschap, tucht, geestelijke groei en leiding door ouderlingen. Het kan heel moeilijk zijn om in een gemeente te functioneren die op deze punten geen goed zicht heeft. Heel nuttig zijn de bladzijden met praktische tips voor wie overweegt een gemeente te verlaten, of op zoek is naar een goede kerkelijke gemeente.

Context

Het front waartegen Dever zich met name richt zijn de vele pragmatisch-evangelicale of liberale kerken in de VS. Dat is een heel andere context dan reformatorisch Nederland, waar een pleidooi voor het aanstellen van ouderlingen overbodig is. En waar er andere pijnpunten zijn als het gaat om evangelisatie. Tegelijk betekent het dat Dever niet beschuldigd kan worden van vooringenomenheid. De vragen die hij vanuit de Bijbel op tafel legt, worden des te scherper.

Zoals over lidmaatschap. Van de onzichtbare kerk zijn alleen degenen lid die het Evangelie geloven en zich bekeren. Een gemeente moet als het om de zichtbare kerk gaat, dezelfde eis stellen, zegt Dever. Anders roepen we verwarring op over de vraag wat christen-zijn betekent. In alle christelijke gemeenten komen zonde en gebrokenheid tot uiting. Veel gemeenteleden zitten met de vraag wat ze daarmee aan moeten. Het boekje biedt overwegingen die ook in de Nederlandse context behartigenswaardig zijn.

Amerikaanse invloed

Een Amerikaanse invloed die beter weerstaan kan worden, zijn de aanbevelingen van diverse Nederlandse predikanten voor in het boek. De introductie van dr. G. A. (Gert) van den Brink biedt in dit opzicht meer dan voldoende. Laat een goed boek maar voor zichzelf spreken. En laten wij ernaar luisteren in het verlangen naar gezonde gemeenten waarin Christus en het Woord van God centraal staan en Gods heerlijkheid wordt weerspiegeld.

Wat is een gezonde gemeente?, Mark Dever; uitg. Geloofstoerusting; 124 blz.; € 9,95