Praatje met een pamflettenuitdeler op Israëls verkiezingsdag
Het is altijd leuk om een praatje te maken met partijactivisten. Op verkiezingsdag stonden ze te posten bij stemlokalen. Een van hen deelde pamfletten uit voor Likud: een jongeman van 17.
Laat ik met een vriendelijke vraag beginnen om het vertrouwen op te bouwen. „Wat is de belangrijkste bijdrage van Bibi aan het land?”(iedereen in Israël zegt „Bibi” als ze premier en Likudleider Benjamin Netanyahu bedoelen).
De jongemand fronste zijn wenkbrauwen. „Onder zijn leiderschap is het land economisch enorm opgebloeid. Dat is zijn belangrijkste prestatie.”
„En de armoede dan?”
Op die vraag had hij zijn antwoord klaar. „Daar werken we hard aan.”
Dat wordt na tien jaar inderdaad hoog tijd, dacht ik. Waarin ik Likudaanhangers gelijk geef, is dat Netanyahu een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan Israël. Herhaaldelijk weigerde hij het land in een militair conflict te storten toen radicale politici in zijn kielzog daarop aandrongen. En: hij is een meester in diplomatie. Zo bouwde hij goede relaties op met ’s werelds belangrijkste politieke leiders.
Ik had nóg een leuke vraag voor de jongeman. Soms stel ik ter wille van de duidelijkheid de dingen zwart-wit. „Ik kom vaak op de Westoever. Gewone Palestijnen daar praten niet meer over de tweestatenoplossing. Iedereen heeft het over: één mens, één stem. Israël gaat nu in de richting van één staat voor iedereen. Wat vind je daarvan?”
Hij moest opnieuw even nadenken. Toen zei hij dat dit nooit zal gebeuren, omdat Palestijnen zich niet bij Israël aan willen sluiten maar in de plaats van Israël willen komen.
Inderdaad: er zijn Palestijnen die Israël weg willen hebben, zoals er Israëliërs zijn die geen Palestina wensen.
Ik vond hem een aardige jongeman en drong niet langer aan op antwoorden. Ik verwachtte ook niet van hem dat hij op de hoogte was van alle finesses die zich hier afspelen, en daarom vervolgde ik mijn tocht langs de stemlokalen.
Het werd een latertje, dinsdagavond. Toch pakt ik woensdag heel vroeg de draad weer op met behulp van een bak sterke koffie. De zonsopgang leek mooier dan anders. De radio meldde dat Netanyahu zijn greep op de politiek was kwijtgeraakt. Israël maakt kans op een nieuwe start, op een genezingsproces.
Likud heeft nu een grote verantwoordelijkheid. Als de partij geen moed toont zijn derde verkiezingen mogelijk.
Een bizarre situatie. Likud moet de komende dagen een andere leider aanwijzen, zodat de partij kan toetreden tot een kabinet van nationale eenheid onder het premierschap van Benny Gantz van Blauw-Wit. Netanyahu kan zich dan concentreren op de gerechtelijke procedure die tegen hem loopt. Als hij inderdaad onschuldig is, zoals hijzelf beweert, kan hij terugkeren in de politiek.
Intussen krijgt Gantz veel te doen. Zo moet hij het respect voor de politie, voor de procureur-generaal en voor de rechterlijke macht herstellen. Burgers dienen weer te beseffen dat radio, televisie en kranten de taak hebben ontwikkelingen in politiek en maatschappij kritisch te volgen. En dat ook linkse artiesten en mensenrechtenorganisaties hun plaats hebben. Verder wacht het land op wetgeving die de gelijkheid tussen burgers herstelt. Het belangrijkst: dat Gantz de dollemansrit richting een gezamenlijke Joods-Palestijnse staat stopt.
