In Apeldoorn kan niemand om Paleis Het Loo heen. Het nationale museum is een populaire bezienswaardigheid voor toeristen. Fervente liefhebbers van koninklijke verblijven dwalen maar wat graag door het eeuwenoude paleis en de bijbehorende barokke tuinen.

Paleis Het Loo mag dan wel als de meest zichtbare parel van het Kroondomein worden beschouwd, een ander koninklijk object wedijvert daar in meerdere opzichten mee. Op een steenworp afstand van Paleis Het Loo ligt –in het groen en de rust van het omringende Paleispark– een oud jachtslot: kasteel Het Oude Loo. Oplettende bezoekers van Paleis Het Loo kunnen in de herfst- en wintermaanden vanuit de tuinen een glimp opvangen van de twee torens die de voorzijde van het kasteel telt. In de zomermaanden ontneemt het dichte groen elk zicht op het slot vanaf die plek.

Alleen in de maanden april en mei is het toegangshek van het Paleispark open voor publiek. Vlak voor de officiële toegangslaan naar Paleis Het Loo kunnen wandelaars de afslag nemen naar het Paleispark. Na een wandeling door bosgebied markeren toegangshekken de locatie van Het Oude Loo. Niet veel later doemt het goed onderhouden kasteel op. Een ketting voor de toegangsbrug over de slotgracht wijst op het privékarakter van het domein. Het slot is nog steeds een geliefde logeerlocatie voor leden van de koninklijke familie en hun gasten.

Japanse gasten

Heel vaak komt kasteel Het Oude Loo niet in de publiciteit. Juist aan dat gegeven ontleent het slot een zekere mysterie. Bezoekers van het Paleispark kunnen rond het kasteel wandelen, maar wat er zich binnen afspeelt en hoe de vertrekken eruitzien, blijft een vraag.

Het kasteel haalde in 1998 de voorpagina’s van diverse kranten omdat prins Maurits en prinses Marilène het gebruikten als uitvalsbasis voor de viering van hun huwelijk. Marilène en haar familie logeerden er de dagen voor het prinselijk huwelijk en ook was het romantische slot het decor van hun officiële huwelijksfoto’s.

In augustus 2006 kreeg Het Oude Loo zes weken lang logés uit Japan. Naruhito en Masako, toen nog het kroonprinselijk paar van Japan, waren samen met dochtertje Aiko uitgenodigd door koningin Beatrix om tot rust te komen in het Apeldoornse kasteel. Het verblijf had alles te maken met de depressies van Masako. Het is algemeen bekend dat zij en koningin Máxima een goede vriendschappelijke band hebben.

Prinses Margriet

Prinses Beatrix komt nog steeds regelmatig op Het Oude Loo. Het kasteel pronkte al een aantal keren op haar traditionele kerstkaart. Ze poseert er meestal met haar kleinkinderen.

Een bekende foto is die van koning Willem-Alexander en koningin Máxima op de binnenplaats van het kasteel, samen met hun koninklijke collega’s. De foto werd genomen in maart 2013, net voor de inhuldiging van Willem-Alexander. Het paar had andere troonopvolgers uitgenodigd voor een informeel samenzijn op onder meer Het Oude Loo.

Prinses Beatrix en prins Claus poseerden decennia geleden weleens met hun zonen bij Het Oude Loo. De meeste foto’s die er gemaakt zijn, zijn die toch wel van het gezin van prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven. Voor het prinselijk paar is de omgeving van het kasteel wel heel bekend, omdat ze aan de andere kant van de tuinen van Paleis Het Loo wonen, in Huis Het Loo.

Buitenverblijf

Omdat de koninklijke familie regelmatig in het kasteel bivakkeert, lijkt het erop dat zij eigenaar is van het jachtslot. Niets is minder waar. De Oranjes huren het kasteel als buitenverblijf. Sinds 1968 is de Staat der Nederlanden eigenaar van de locatie en is het kasteel officieel een rijksmonument.

Koning Willem-Alexander zet met het gebruik van het kasteel een lange Oranjetraditie voort.

In de vijftiende eeuw werd het kasteel gebouwd. Naar alle waarschijnlijkheid is het, zoals bij veel andere kastelen, ontstaan uit een boerenhuis, want al in het begin van de vijftiende eeuw stond op de plaats van het huidige kasteel een boerenhoeve. Er wonen diverse families, tot het in 1684 wordt gekocht door stadhouder Willem III –achterkleinzoon van Willem van Oranje– en dus terechtkomt in het Huis van Oranje-Nassau. De stadhouder wilde het kasteel gebruiken als basis voor zijn jachtpartijen op de Veluwe.

Of het kasteeltje aan zijn verwachtingen voldeed, is de vraag, want twee jaar later liet hij op een steenworp afstand het vele malen riantere Paleis Het Loo bouwen. Vanaf dat moment kreeg het laatmiddeleeuwse kasteel de naam Het Oude Loo. ”Loo” is een oude term voor open plek in het bos en dat is precies de locatie van het kasteel.

Oude glorie

Het kasteel kreeg de eeuwen erna heel wat te verduren. In 1795 begon de Franse tijd en raakte Het Oude Loo buiten gebruik. Vrijwel de hele inboedel werd op den duur gestolen. Toen de Fransen uit Nederland verdwenen waren, werd Paleis Het Loo door koning Willem I voor zijn gezin in gebruik genomen als zomerpaleis. Hij liet de gracht rond Het Oude Loo dempen, omdat hij bang was voor water. Een architect kreeg opdracht om het kasteel volledig te restaureren en in oude glorie te herstellen.

Van koningin Wilhelmina is bekend dat zij het kasteel na haar troonsafstand onder meer gebruikte voor oecumenische bijeenkomsten. Ook liet zij de grachten weer geheel herstellen. Tijdens de regeringsperiode van prinses Juliana werd besloten dat Het Oude Loo opnieuw toe was aan een opknapbeurt. Het belangrijkste doel was om het kasteel bewoonbaar te maken. Dat zorgde voor veel verandering in en aan het kasteeltje. Op de binnenplaats is bijvoorbeeld een houten toren aangebracht tegen de zuidgevel. Die toren moest er komen, omdat de brandweer een behoorlijke vluchttrap eiste. De traptoren werd in hout uitgevoerd, omdat een stenen trap te massief zou zijn op deze plaats.

Rododendrons

Onbekend is hoe de vertrekken er in het kasteel uitzien. Leden van de Oranjefamilie en de koninklijke gasten die er weleens logeren, weten het. Bekend is dat de vertrekken op de bovenverdieping als logeerkamers zijn ingericht.

Het park rondom het kasteel is met name in het voorjaar een lust voor het oog. Dan domineert het frisse groen van de talloze bomen en struiken en zijn de roze en paarse rododendrons langs de slotgracht volop in bloei. Vandaar dat juist in de maanden april en mei het park rondom Het Oude Loo opengesteld is voor wandelaars. Die kunnen dan ook gebruikmaken van het nabijgelegen doolhof en genieten van een wandeling rond de Beeldenvijver.

serie Kroondomein Het Loo

Serie over het grootste aaneengesloten landgoed van Nederland, gevormd door de koninklijke familie. Deel 3.