Welvaart en zegen niet ‘te koop’ bij God
Het is zaliger te geven dan te ontvangen. Deze bekende Bijbeltekst verliest alle geloofwaardigheid zodra die uit de mond komt van een voorganger die graag zelf giften in ontvangst neemt. Toch lijkt dat de praktijk te zijn in pinkstergemeenten. Daar worden regelmatig mensen onder druk gezet om flink bij te dragen aan de kosten van de kerk, waarschuwt een journalist van De Correspondent maandag. „Ik ben nog nooit zo voor iemands karretje gespannen”, klaagt een kerkverlater.
Het artikel is gebaseerd op circa dertig gesprekken met christenen uit diverse kerken. Volgens de auteur klinkt vooral in pinkstergemeenten het welvaartsevangelie: God zegent je, maar Hij zegent méér naarmate je meer gééft. „Zo krijgen pinksterkerken mensen zover 10 procent van hun jaarsalaris af te staan.”
Het artikel kan de indruk wekken dat pinkstervoorgangers er vooral op uit zijn om hun gemeenteleden geld uit de zak te kloppen. Dat is jammer en zo’n conclusie valt ook moeilijk te verdedigen. Uiteindelijk komt in De Correspondent maar een beperkt aantal mensen aan het woord uit een handvol kerken. De bronnen zijn grotendeels anoniem en het gaat ook nog eens om mensen die teleurgesteld de kerk hebben verlaten. Het verhaal dat ze vertellen is ernstig maar is onvoldoende reden om te concluderen dat het over de gehele linie mis is bij pinkstergemeenten.
Tegelijkertijd is het signaal dat hiermee afgegeven wordt van groot belang. Het welvaartsevangelie is meer dan een eenzijdige uitleg van de Bijbel; het is een leugenleer met ronduit ernstige gevolgen. Het roept een vertekend beeld op bij niet-christenen, van voorgangers die een glamourleven leiden en in privévliegtuigen reizen, of van christenen die onder de vernislaag een verwerpelijke morele standaard hanteren. Erger is dat het afbreuk doet aan de belangrijkste boodschap van God, namelijk dat Zijn Zoon juist gekomen is als een Knecht, om te dienen en te lijden. De gedachte dat welvaart en zegen bij God ‘te koop’ zijn door eerst zelf wat te geven, staat haaks op de kern van het evangelie.
Het onderzoek houdt ook reformatorische christenen een spiegel voor. God heeft een blijmoedige gever lief, schrijft Paulus. De Bijbel spreekt over het geven van tienden en dat laat zien dat niemand zich daar gemakkelijk vanaf kan maken. Daarbij mag eigenbelang echter nooit het doel van het geven zijn. Laat de linkerhand niet weten wat de rechterhand doet.
Het is ook een Bijbelse opdracht dat gemeenteleden de zorg voor hun voorgangers op zich nemen. Tegelijkertijd benadrukte Paulus dat hij als tentenmaker in zijn eigen levensonderhoud wilde voorzien, zodat hij niemand tot last zou zijn. Hij wees loon van mensen af, zodat hij niet van hen afhankelijk was, niemand naar de mond hoefde te spreken en het evangelie van Christus werkelijk ”kosteloos”, gratis, kon verkondigen.