Met het vonnis tegen Holleeder is gerechtigheid geschied
Van Hout, Endstra, Mieremet, Houtman en Van der Bijl. Voor moordaanslagen op deze vijf mannen is Willem Holleeder donderdag door de rechtbank van Amsterdam tot levenslang veroordeeld. Dat hij deze straf kreeg, was voor weinigen een verrassing; wel dat hij voor alle vijf moorden schuldig werd bevonden.
Voor het openbaar ministerie was het donderdag voorlopig een succesvolle slotdag van een langdurige zaak. Voorlopig, omdat de verdediging van Holleeder hoger beroep instelde. Maar toch: eindelijk is wettig en overtuigend bewezen dat Holleeder achter de vijf moorden zit. Een knock-out voor de man die decennialang een hoofdrol speelde in de onderwereld, analyseerde misdaadverslaggever Peter R. de Vries donderdagavond in tv-programma Pauw.
Ook voor de nabestaanden van de slachtoffers is de uitspraak een grote opluchting. Jarenlang verkeerden ze in onzekerheid. Donderdag kwam er duidelijkheid. Het was de beste uitspraak die we konden wensen, reageerde de dochter van Houtman op het vonnis.
De veroordeling is daarnaast van groot belang voor de rechtsstaat en het rechtsgevoel. Met de uitspraak is gerechtigheid geschied. Een kopstuk uit de onderwereld die moorden op zijn geweten heeft, blijft niet vrij rondlopen, maar krijgt een strenge straf aan zijn broek. Mensen die de wet aan hun laars lappen, komen een keer vast te zitten. Of, zoals de voorzitter van de rechtbank Frank Wieland het donderdag in het vonnis omschreef: „Niemand zou mogen ontkomen na het plegen van dit soort afschuwelijke daden.”
Sommigen hadden er moeite mee dat het openbaar ministerie in ruil voor strafvermindering de criminele kroongetuigen Peter la S. en Fred R. inzette. Boeven met boeven vangen, is niet de juiste manier, zo is dan de redenatie. Toch waren deze kroongetuigen onmisbaar om het bewijs in de zaak tegen Holleeder rond te krijgen. Gebruikmaken van criminele kroongetuigen is niet ideaal, ze hebben immers zelf bloed aan hun handen. Maar het alternatief –dat Holleeder vrij zou blijven rondlopen– is echt onverteerbaar.
Toen Holleeder in januari 2012 op vrije voeten kwam, nadat hij zijn celstraf had uitgezeten voor afpersing, werd hij meer dan ooit een bekende Nederlander, een knuffelcrimineel. Hij trad op in tv-programma College Tour, kreeg een column in het tijdschrift Nieuwe Revu en zijn beeltenis verscheen op mokken en T-shirts. Iedereen die aan die romantisering van de misdaad meedeed, zou zich nog eens goed achter de oren moeten krabben.
Tegelijk moeten we ervoor waken op Holleeder neer te kijken en ons moreel beter te voelen dan hij. Weliswaar is Holleeder nu veroordeeld voor zware levensdelicten en daarmee officieel schuldig verklaard. Maar, of we nu rechter zijn of verdachte, of we nu achter de tralies zitten of vrij rondlopen: in de kern kan niemand leven zonder genade.
