De kerk, die gebouwd zou zijn op de plaats waar –volgens de overlevering– zich het lege graf van Jezus bevindt, is sinds de vierde eeuw een belangrijk bedevaartsoord. Het huidige gebouw dateert uit 1149. Sindsdien is er verdeeldheid over het beheer van de kerk. Om daaraan een einde te maken werd in 1852 een decreet uitgevaardigd waarmee het gebruik van het gebouw is toebedeeld aan zes verschillende partijen. Alle reden voor een groot conflict.

Zes christelijke denominaties hebben de kerk in handen: het Grieks-orthodoxe patriarchaat te Jeruzalem, de Rooms-Katholieke Kerk (vertegenwoordig door de franciscaner orde), de Armeens-Apostolische Kerk, de Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië, de Ethiopisch-Orthodoxe kerk en de Koptisch-Orthodoxe Kerk. Deze zes instanties maken volgens een strak schema gebruik van de Grafkerk. De verhouding tussen de groepen is echter al jaren zo slecht dat de sleutels van de kerk zijn toevertrouwd aan enkele Palestijnse moslimfamilies.

De gespannen verhouding tussen de zes gebruikers heeft geleid tot ernstig achterstallig onderhoud van de kerk. Hier en daar dreigt instortingsgevaar. De laatste grote renovatie dateert van vele decennia geleden. De kerkvloer heeft al eeuwen te lijden van de miljoenen pelgrims en toeristen die dit belangrijke christelijke bedevaartsoord willen zien. Bouwkundigen waarschuwen al lange tijd voor de bouwvalligheid van het gebouw.

Door allerlei ingewikkelde procedures zijn de zes instanties echter nooit in staat geweest een gezamenlijk plan van aanpak op te stellen. Ter illustratie daarvan: boven een van de beide voordeuren staat een houten ladder op een richel. Die staat daar al 140 jaar, als een doelloos relikwie. Niemand durft de ladder op te ruimen.

Voor het eerst in de geschiedenis lijken de zes gebruikers het opeens op hoofdlijnen eens over renovatie van de Grafkerk. Drie van de zes (de Grieks-orthodoxe, de rooms-katholieke en de Armeense kerken) hebben vorige week een verklaring overlegd waarin zij aangeven te beginnen met renovatie van de fundering en de muren. Het gaat om een miljoenenproject. De Jordaanse koning Abdullah II zegt bereid te zijn om tientallen miljoenen dollars in het project te investeren. Jordanië beschouwt zich graag als hoeder van christelijke en islamitische plaatsen in de heilige stad. Ook het Vaticaan is bereid in de kerk te investeren.

In de verklaring staat dat de restauratieplannen de blijvende inzet tonen van de zes gebruikers voor het voortbestaan „van deze meest heilige plaats, die in stilte zo welsprekend is voor de essentie van ons geloof.”