Bert Clements groeide op in het Betuwse Elst. „De mensen uit mijn voorgeslacht waren eenvoudige fruitkwekers. Maar wat van meer belang was, dat was dit: de vreze des Heeren werd er gevonden. Als jongen maakte ik het mee dat op verjaardagen werd gesproken over de wegen des Heeren. Dat heeft op mij grote indruk gemaakt. Ik ben toen gaan vragen of ik dat leven ook mocht kennen, en ook of ik in Gods Koninkrijk mocht gaan werken. De krachtige roeping tot het ambt bleef echter uit, totdat de Heere mij bepaalde bij Johannes 15, de geschiedenis van de ware Wijnstok en de Landman. In Johannes 15 gaat het niet over goedwillende mensen, maar over het werk van een drie-enig God. Ik moest belijden dat mijn zelfbedoelend hart nooit naar God had gezocht. Met overtuigende kracht kwam toen het Woord tot mij: „En Ik heb u gesteld, dat gij zoudt heengaan en vrucht dragen.””

In 1990 werd Clements toegelaten tot de studie aan de Theologische School in Rotterdam. Vier jaar later nam hij als kandidaat een beroep aan van de Nigeria Reformed Church. Hij werd zendingspredikant in het dorp Onuenyim Agbaja en gaf daarnaast theologische vorming en predikkunde op het Nigeria Reformed Theological College. Toen de kerk in Nigeria meer zelfstandig was geworden, keerde hij in 2000 terug naar Nederland en werd hij gemeentepredikant in Gouda.

Wereldwijd

Heimwee naar Nigeria is er niet, zegt hij, in de huiskamer van de Goudse pastorie. „Gods werk is wereldwijd. Ik heb mogen meemaken dat de kerk in Nigeria groeide, zeker onder jonge mensen. In Nederland gebeurt nu het tegenovergestelde, maar in Nigeria zagen we soms elke zondag mensen uit het heidendom overkomen naar onze gemeenten. Vele Nigerianen waren moe van het heidendom en van de afgodendienst, moe van een godsdienst van bomen en stenen. Ze waren begerig naar de Bijbelse waarheid en zochten naar de orde van het kerkelijk leven.”

De kerk in Nederland kan van de Nigerianen nog wel iets leren, vindt ds. Clements. „Afrikanen kennen grote waarde toe aan ‘repentance’, aan oprecht berouw en boetvaardigheid, veroorzaakt door de tucht van Gods heilige wet. Dat raken we in Nederland een beetje kwijt, vrees ik.”

Verdiepen in de bronnen

We moeten ons weer gaan verdiepen in de bronnen en in de geschriften van de vaderen, zegt ds. Clements. „De kerk in het Westen lijdt grote verliezen. De digitale wereld en evangelische stromingen bedreigen ons theologisch denken. De druk van buitenaf neemt toe en dus zullen we van binnenuit moeten zorgen voor nauwere binding aan Schrift en belijdenis.”

Het erfgoed van Luther en Calvijn kan daarbij helpen, vindt de predikant. „Dr. H. Berkhof, toch niet echt iemand van ons, zei in 1952 al dat in zijn kerkelijke kring de verhouding tussen wet en Evangelie grondig verstoord was. De aanklagende functie van de wet ging in de prediking ontbreken. Toen al.”

Ds. Clements leest een citaat van Berkhof voor, met de wijsvinger omhoog gericht: „Waar de functie van de wet wordt veronachtzaamd, daar blijft het Evangelie als een vanzelfsprekendheid boven ons bestaan zweven.” En hij zegt dan: „Dan krijg je vanzelfsprekende genade. Dat is genade zonder gericht en vreugde zonder vrees. Volgens Berkhof kan zo’n behaaglijke positie enige tijd duren, maar op den duur slaat de verveling toe. Dat proces zien wij vandaag zich voor onze ogen voltrekken. Als de mens in de prediking niet voor Gods rechterstoel wordt gedaagd en als alleen Gods mensenliefde wordt gepredikt, dan raakt de prediking haar Bijbelse ernst kwijt. Luther zei al dat de prediking van Christus geen ingang vindt omdat er een geweldig rotsblok voor ligt, en dat rotsblok moet met de hamer van Gods wet te morzel worden geslagen. De mens moet het voor God verliezen, wil hij in Christus behouden worden. Dat is de taal van de Reformatie.”

Belijdeniscatechisanten moeten van ds. Clements een scriptie schrijven over een oudvader. Ook laat hij hen een preek van een oudvader lezen. „Daarna praten we samen over wat hen in zo’n preek is opgevallen. Sommigen lezen zelfs Augustinus. Dat is heel goed, natuurlijk, maar dan vraag ik ook om de uitleg van John Owen over Augustinus erbij te lezen. En als ze Spurgeon willen lezen, dan is dat ook goed, maar ik vraag dan wel of ze zo’n preek onderscheidend genoeg vinden.”

Eenheid

Groot is zijn liefde voor het kerkverband waarin hij een plaats heeft gekregen, maar de kerkmuren zijn niet hoog, zegt hij. „We hebben elkaar hard nodig. Ook in 1953 hadden we elkaar zo nodig, en toch ging het mis. Ik ben blij dat de contacten met de Gereformeerde Gemeenten in Nederland de laatste jaren verbeterd zijn. We kunnen weer vriendelijk tegen elkaar zijn. Er worden geen karikaturen meer gemaakt. Er ontstaat weer iets van verbinding. Natuurlijk zie ik ook uit naar meer eenheid met anderen met wie geestelijke herkenning bestaat, maar je denkt toch als eerste aan hen die in 1907 vanuit dezelfde wortel zijn opgeschoten.”

Ds. Clements

Gijsbertus Clements werd op 13 juni 1955 geboren. Hij studeerde theologie in Utrecht en werd docent godsdienst aan de Fruytier scholengemeenschap in Apeldoorn. Na de studie aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten te Rotterdam werd hij in 1994 in Nunspeet bevestigd tot zendingspredikant van de Nigeria Reformed Church, de kerk die in Nigeria als vrucht op het zendingswerk van de Gereformeerde Gemeenten was ontstaan. Ds. Clements is sinds 2012 docent aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten te Rotterdam.

Lees ook in Digibron:

Verslag van de bevestiging en intrede van ds. G. Clements te Gouda (De Saambinder, 24-08-2000)

Verrijkt, maar niet wezenlijk veranderd - Ds. Clements: Ik heb van Afrikaanse christenen vooral gemeenschapszin geleerd (Reformatorisch Dagblad, 06-04-2000)

Ds. G. Clements keert terug naar Nederland (Reformatorisch Dagblad, 07-12-1998)

Intrededienst ds. G. Clements (De Saambinder, 18-08-1994)

Bevestiging dienst en uitzending ds. G. Clements (De Saambinder, 11-08-1994)