De bijeenkomst is op poten gezet door de Akademie van Kunsten, onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Doel: een verdiepend programma voor het vak Nederlands samenstellen.

Voor het tachtigkoppige publiek –vooral docenten, schrijfcoaches en wetenschappers– in de Openbare Bibliotheek Amsterdam legt de Utrechtse hoogleraar vroegmoderne Nederlandse letterkunde Els Stronks de plannen voor een Schrijfakademie uit. Meer creatief schrijven maakt leerlingen enthousiaster voor het vak Nederlands, legt ze uit. „Dat zou een oplossing kunnen zijn voor grotere problemen als ontlezing en afnemend plezier in het schoolvak.” Volgens Stronks is schrijven als schoolvak in andere landen wel gebruikelijk, maar heeft Nederland „al in de 17e eeuw de boot gemist.”

Leerlingen meer laten schrijven zou het schoolvak Nederlands aantrekkelijker maken. Vwo’ers Robin Benjaminse en Adore Lakerveld van De Werkplaats Kindergemeenschap uit Bilthoven geven een praktijkvoorbeeld. De scholieren zitten samen met tien schoolgenoten in een redactie die een schoolkrant maakt. „We worden alleen niet zo goed gelezen”, vertelt Adore met enige spijt. Hoe dat komt? „Veel leerlingen weten niet dat we een schoolkrant zijn en schrijven over wat er op school gebeurt.” En er zijn meer problemen: tijd. „We kwamen eerst op woensdag bij elkaar”, aldus docente Marian Kleverkamp die de leerlingen begeleidt. „Met het nieuwe rooster kan dat niet meer. Nu vergaderen we in de pauzes.”

Nieuwe plannen zijn leuk, maar de school moet er inderdaad ruimte voor bieden, zegt Saskia Vermunt na afloop. De docente Nederlands aan het Gemeentelijk Gymnasium Hilversum is sceptisch over de bijeenkomst. „Het klinkt mooi, maar onze schooldirectie biedt weinig ruimte voor nieuwe initiatieven. We blijven vastzitten aan de normen voor het eindexamen.”

Haar leerlingen vinden Nederlands „saai.” Of meer schrijfonderwijs het imago van het vak gaat veranderen? Vermunt betwijfelt het. „Veel van mijn leerlingen houden niet van schrijven.”

Volgens Bianca Graat en Evah den Boer, docenten Nederlands aan het Metis Montessori Lyceum Amsterdam, stimuleert schrijven leerlingen juist wel. De docenten ontwikkelden al lessenseries rond onder meer gedichten, columns en liedteksten. „Vanaf de vierde klas vinden leerlingen Nederlands saai. Schrijven helpt om hun visie te veranderen.”

Op de vraag of ze nu inderdaad anders tegen het vak Nederlands aankijken, antwoorden leerlingen Robin en Adore ontkennend. „Ik zie het schrijven los van school”, zegt Adore. „Het heeft niet per se met Nederlands te maken.”

Moet een beter imago van het vak Nederlands ook zorgen voor meer studenten Nederlands? Volgens hoogleraar Stronks is dat in de plannen voor de Schrijfakademie geen primair doel. „Maar onze acties zouden wel tot meer aanmeldingen kunnen leiden. De volgende stap is misschien om ervoor te zorgen dat in het universitair onderwijs ook meer schrijfvaardigheid komt.”