De uitspraken van de betrokken machthebbers geven ook al weinig aanknopingspunten om de situatie te duiden. Neem de Amerikaanse president Trump. Vorige week sprak hij nog de verwachting uit dat Teheran snel naar de onderhandelingstafel zal terugkeren om over een uitweg uit de huidige crisis te praten. Hij voegde daaraan toe dat hij absoluut geen oorlog wil. Zondag twitterde het staatshoofd echter weer op dreigende toon dat een gewapend conflict met de Islamitische Republiek „het officiële einde” van Iran zal inluiden. Wat dat verder dan ook mag betekenen.

De geluiden vanuit de burelen van de Iraanse ayatollahs zijn min of meer hetzelfde. Iran is niet op oorlog uit. Maar als de Verenigde Staten die willen, kunnen ze hem krijgen ook. Geen gewoon conflict, maar de „moeder aller oorlogen”, klinkt het nu al in Teheran.

Waar hebben we die term eerder gehoord? De Iraakse dictator Saddam Hussein voorspelde in 2003 eveneens een „moeder aller oorlogen.” Het militaire pleit was echter in zes weken beslecht en Saddam sleet zijn dagen in een hol in Tikrit, voor hij door Amerikaanse militairen werd gearresteerd. Hij eindigde aan de galg. Overigens kwamen de daaropvolgende chaos en terreur in Irak en in andere delen van het Midden-Oosten aardig in de buurt van de kwalificatie die Hussein aan de Amerikaanse invasie had gegeven.

Daar houdt de vergelijking met Iran ook direct op. Want mocht het tot een militaire confrontatie tussen de VS en Iran komen, dan zal die in alle opzichten anders zijn. Afgezien van Israël, beschikt Teheran over de beste strijdkrachten in het Midden-Oosten. Bovendien kan Iran bogen op een arsenaal ballistische raketten, waarmee het doelen tot ver buiten de regio kan treffen.

Maar veel bedreigender is de zorgvuldige opgebouwde militaire machtsbasis waarover Iran in diverse landen in het Midden-Oosten beschikt. Variërend van Hezbollah in Libanon, tot de Huthirebellen in Jemen en sjiitische milities in Irak. Als Teheran die vuurkracht activeert, zal de hele regio in brand komen te staan. Ook Saudi-Arabië en zijn soennitische bondgenoten, en Israël zullen in dat conflict worden meegesleurd.

Dat is uiteraard niet te hopen. Maar intussen stapelen de incidenten zich wél op. Een raket op de Amerikaanse ambassade in Bagdad, sabotage van olietankers, een drone-aanval op Saudische olie-installaties. Er komt een moment dat sussende woorden niet meer helpen. Of ze nu uit Teheran of uit Washington komen.