In het restaurant van Château Bleu, de residentieflat in Den Haag waar prof. Balke woont, werd het nieuwste boek van de emeritus hoogleraar gepresenteerd. In ”Via Vitae. Opstellen over kerk en theologie in het perspectief van de Reformatie” (uitg. De Banier) laat prof. Balke verschillende geloofshelden de revue passeren met het doel aan te tonen welke schatten zij uit Gods Woord wisten op te delven. Een flink deel van ”Via Vitae” gaat over de reformatoren, die schatten nalieten vanwege hun grondige bestudering van de Heilige Schrift. Ook Reveilfiguren als Willem de Clercq, H. F. Kohlbrugge en Isaac da Costa uit de negentiende eeuw en theologen als Oepke Noordmans uit de twintigste eeuw komen aan bod.

„Mijn boek ”Via Vitae” wil ik graag aan studenten theologie aanbevelen”, zei prof. Balke. „Ik wens dat zij met hun studie putten uit de Bron van het leven, want dan alleen kunnen zij voorgangers worden op de via vitae, de weg des levens.” Hij overhandigde het boek aan Nico Dijkdrent, de huidige preses van de Gereformeerde Theologen Studentenvereniging Voetius.

Er werden diverse toespraken gehouden. Prof. dr. ir. C. Roos, emeritus hoogleraar van de TU Delft en de Rijksuniversiteit Leiden, memoreerde hoe hij prof. Balke had gevraagd voor een begrijpelijke vertaling van Calvijns commentaar bij Jesaja 28. Prof. Roos was getroffen door Calvijns waardering van de wetenschappen, die de reformator ziet als een gave Gods. Calvijn is niet bang voor wetenschappelijk onderzoek, integendeel, de reformator moedigt het bedrijven van wetenschap aan, met dien verstande dat daarmee Gods lof en eer worden verhoogd. Volgens prof. Roos werpt het boek ”Via Vitae” licht op de juiste verhouding tussen geloof en wetenschap en weet de auteur aan te tonen aan welke grenzen wetenschap zich moet houden.

Een nieuwe generatie theologen kan haar voordeel doen met bestudering van het boek, vooral omdat prof. Balke naar de bronnen van het christelijk geloof verwijst, aldus prof. Roos. Hij wees op het omvangrijke namenregister, dat maar liefst 800 namen telt. Een stoet van gerenommeerde gereformeerde theologen uit voorgaande eeuwen komt voorbij.

Prof. Roos toonde zich bijzonder getroffen door geciteerde opmerkingen van O. Noordmans over de schepping. Noordmans had aan de wetenschap dat God alles heeft geschapen voldoende. Meer te willen weten dan dit, vond hij niet nodig en daarom luidde zijn advies zich niet druk te maken over die miljoenen jaren van de natuurwetenschappen. „Wij hebben al genoeg aan enkele duizenden jaren van de bekende geschiedenis, laat al die miljoenen jaren maar zwemmen”, aldus dr. Noordmans. Volgens prof. Roos zat de natuurkundige Isaac Newton op dezelfde lijn als Calvijn door te waarschuwen voor zichzelf overschattende wetenschappen die hypothesen presenteren als stellige waarheden.

Reveil

Prof. Roos stond uitvoerig stil bij Allard Pierson, die in Reveilkringen opgroeide en diep respect had voor geloofsgetuigen als Isaac Da Costa en Groen van Prinsterer. Onder invloed van de vrijzinnige hoogleraar Opzoomer begint Pierson te twijfelen aan het christelijk geloof, om in 1868 zijn ambt als predikant neer te leggen. Volgens prof. Roos laat Balke met zijn hoofstukken over het Reveil zien dat de mannen van het Reveil al in de negentiende eeuw alle moderne vragen over geloof en wetenschap diepgaand hebben doordacht.

Ir. B. W. Breunesse, vriend van prof. Balke, stipte in zijn „amicaal slotwoord” aan dat voor het ambt van predikant behalve een goddelijke roeping zeker een continue goddelijke leiding nodig is.

Emeritus hoogleraar prof. dr. A. de Reuver besloot de bijeenkomst met een gebed van Calvijn.