Weduwen moeten omkoping Shell bewijzen
Vier Nigeriaanse weduwen die oliemaatschappij Shell beschuldigen van medeverantwoordelijkheid bij mensenrechtenschendingen in de Nigerdelta, moeten met bewijs komen dat Shell in de jaren 90 getuigen heeft omgekocht. Dat bepaalde de rechtbank in Den Haag in een tussenvonnis in de zaak die vier weduwen van geëxecuteerde Nigerianen tegen Shell hebben aangespannen.
De zogeheten Ogoni Negen werden in 1995 opgehangen na wat wereldwijd werd gezien als een schijnproces. Zij waren veroordeeld voor betrokkenheid bij de dood van vier traditionele leiders van het Ogoni-volk. Volgens de weduwen werkte Shell nauw samen met het toenmalige regime in Nigeria. De maatschappij zou bij herhaling hebben aangedrongen op maatregelen tegen het Ogoni-volk, dat protesteerde tegen de oliewinning in de Nigerdelta, en hebben aangeboden om acht getuigen om te kopen. Internationale waarnemers constateerden al tijdens het tribunaal dat sprak was van omkoping.
De rechtbank sprak van gebeurtenissen met een „schokkend en tragisch karakter”. Shell moet de weduwen inzage geven in documenten die betrekking hebben op het tribunaal dat hun echtgenoten in 1995 veroordeelde. Ze mogen die documenten echter uitsluitend gebruiken in deze zaak.
Shell koos volgens de rechtbank rond het tribunaal voor stille diplomatie. Daarbij heeft de maatschappij gepleit voor een eerlijk proces en na het vonnis op humanitaire gronden een clementieverzoek gedaan. Volgens de rechtbank was het bedrijf niet verplicht om zich ook publiekelijk over de zaak uit te laten, zoals de weduwen stelden.
De rechtbank moest de zaak beoordelen naar Nigeriaans recht, zoals dat geldig was ten tijde van het tribunaal. De rechters verwierpen het verweer van Shell dat ze niet bevoegd zouden zijn of dat de zaak zou zijn verjaard.
„We hebben de beschuldigingen in deze tragische zaak altijd in de sterkst mogelijke bewoordingen verworpen”, reageert Shell op het tussenvonnis. „Wij geloven dat het bewijsmateriaal duidelijk aantoont dat Shell niet verantwoordelijk is voor deze droevige gebeurtenissen.”