Als Jan Kon (75) bij de ingang van de kerk hoort dat het artikel over de ledverlichting in de Domkerk geplaatst wordt in de rubriek Uitgelicht, verschijnt er een lach op zijn gezicht: „Die naam is heel toepasselijk. Al was Ingelicht nog beter geweest.”

Kon heeft alle feiten en cijfers over de verlichtingsinstallatie in de Domkerk van Utrecht op een rij. Technische details somt hij moeiteloos op, vaak uit zijn hoofd. Je zou denken dat hij elektricien is geweest. Niets is minder waar: voor zijn pensionering was Kon verpleegkundige op de intensive care. In de jaren dat hij als kerkrentmeester van Citypastoraat Domkerk Utrecht op vrijwillige basis betrokken was bij het verlichtingsproject, deed hij veel technische kennis over de ledinstallatie op.

App

Eerst loopt Kon even binnen in de beheerderskamer van de kerk. Toos van Rijn is hier vier dagen per week te vinden als koster-beheerder. In haar werkzaamheden maakt ze dankbaar gebruik van de nieuwe ledverlichting, vertelt ze. „Het is ook vanuit het oogpunt van de verhuur prettig dat we een nieuwe installatie hebben.”

Het is inmiddels een jaar geleden dat de werkzaamheden voor de ledverlichting werden afgerond. „Er is van januari tot april 2018 aan gewerkt. In die tijd van het jaar wordt de kerk relatief weinig verhuurd en bezocht”, aldus Van Rijn. „Maar de medewerkers van Verweij Electrotechniek in Nieuwegein hebben niet veel lawaai hoeven maken; veel bestaande schachten en doorgangen konden ze gebruiken voor de aanleg van kabels”, voegt Kon eraan toe.

De nieuwe installatie vergde een flinke investering. Kon: „Het exacte bedrag hoeft niet in de krant.” Daar staat wel tegenover dat de kosten van het energieverbruik nu fors lager liggen. „Als alle lampen branden, besparen we 70 procent ten opzichte van de oude situatie.”

De kroonluchters blijken overigens een verhaal apart. Alle lampen die daarin zitten, heeft Kon er namelijk zelf ingedraaid. „Op de offerte van de leverancier kostten die dingen 20 euro per stuk. Op internet vond ik lampen van hetzelfde merk voor een tientje minder. Dat scheelt 1300 euro.”

Welke mogelijkheden de nieuwe installatie biedt, moet je vooral zíén. Daarom loopt Kon al snel naar de kerkzaal om de mogelijkheden te demonstreren. Zowel via een paneel als met een app op de telefoon kunnen er elf verschillende lichtstanden ingesteld worden. Op een zonnige dag is er bijvoorbeeld minder verlichting nodig dan wanneer het regent. Tijdens de kerkdienst staan de kansel en het orgel in de schijnwerpers, terwijl bij de doordeweekse openstelling het grafmonument van Willem Joseph van Ghent wordt verlicht. Door de ledverlichting is de tekst op het paneel leesbaarder dan ooit tevoren, zo blijkt. „Kerkganger en toerist zijn erdoor verrast.”

Schaduw

Sommige lampen hangen op een hoogte van ruim 30 meter. „Kijk”, demonstreert Kon, „als ik mijn hand boven de vloer houd, zie je gewoon de schaduw.” De lampen hoeven niet vaak verwisseld te worden. „Ze kunnen 50.000 uur branden.”

Voor alle technieken wordt gebruikgemaakt van een wifinetwerk. Maar wat nu als het internet uitvalt? „Dan hebben we een alternatief via infrarood, zodat we ook dan niet in het donker komen te zitten”, licht Kon toe. En voor hackers is hij ook niet bang. „Ze hebben dit systeem zo goed beveiligd, dat zelfs de Russen er niet doorheen komen, heb ik mij laten vertellen.”

Nieuwe blik op Utrechtse Dom

De Dom van Utrecht stelt met ingang van mei delen van het gebouw open die nog niet eerder toegankelijk waren.

Momenteel worden nog restauratiewerkzaamheden uitgevoerd aan zowel de toren als het kerkgebouw. Het moet later dit jaar mogelijk zijn om, via de oude stenen trap van 150 treden, de zolder van de kerk te bezoeken, om zo ook de bovenkant van de gewelven te kunnen bezichtigen. Bezoekers hebben buiten zicht op de stad Utrecht. De eerste looppaden en hekken zijn daarvoor al ingericht.

domkerk.nl