De scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) gaf dinsdag zijn mening tijdens een forumgesprek aan het einde van een symposium over euthanasie. Het symposium ”De pastor in het huidige euthanasiedebat” vond plaats in het Kruispunt in Amersfoort-Vathorst en was georganiseerd door de werkgroep pastoraat en gezondheidszorg van de PKN.

’s Morgens had prof. dr. T. A. Boer, onder meer universitair docent ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), gezegd dat de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken in Nederland die bijdrage aan het maatschappelijke debat in het verleden ook geleverd hebben. Hij stelde niet alleen dat verschillende vooraanstaande protestanten in de vorige eeuw de invoering van euthanasie steunden, maar ook dat „de protestantse kerken de weg voor euthanasie mede hebben voorbereid.”

De hoogleraar haalde verder een onderzoek onder predikanten aan, waaruit bleek dat het overgrote deel van de respondenten vond dat de Protestantse Kerk zich zou moeten mengen in het publieke debat over euthanasie. Hij constateerde dat er onder de bevraagde predikanten geen eenduidige mening bestaat over dit onderwerp.

Weglopen

Dr. De Reuver vindt dat de Protestantse Kerk het publieke debat niet moet schuwen. „De kerk moet geen terugtrekkende beweging maken. Laten we het verhaal vertellen dat pastores niet weglopen als het lijden zich aandient.”

Hij kreeg bijval van dr. J. van de Geer, geestelijk verzorger in Hospice Demeter in Bilthoven, die zei dat de tijd verandert. „Tot voor kort was er in de zorg geen geld voor zingeving, maar dat is er nu wel. Het bestuur van de Vereniging van Geestelijk Verzorgers krijgt regelmatig de vraag om een inhoudelijke bijdrage te leveren. Er is behoefte aan dat verhaal. Als we naast mensen gaan staan, wordt er geluisterd.”

Dr. A. A. Teeuw, specialist ouderengeneeskunde in onder meer zorginstelling Salem te Ridderkerk, wees erop dat het geluid vanuit de kerk heel verschillend zal zijn. „De kerk moet spreken over wat de Schrift zegt, over de beschermwaardigheid van het leven”, vindt hij.

Dr. Teeuw zei dat het moeilijkste in zijn werk niet het weigeren van euthanasie is, maar de vraag hoe lang door te gaan met behandelen. De arts-theoloog heeft geen pasklaar antwoord op deze vraag. Hij constateert de laatste tijd „een toenemende haast” bij familie van iemand die in de allerlaatste fase van het leven verkeert. Hij noemde een voorbeeld van iemand met een darmbloeding, van wie de familie niet wilde dat hij daarvoor medicijnen zou krijgen omdat „het toch al zo lang duurde.”

Maatschappelijke druk

Andere aanwezigen herkenden de toenemende maatschappelijke druk. Drs. J. van Voorst, euthanasieconsulent in het Albert Schweitzer Ziekenhuis in Dordrecht, noemde die druk kwalijk. Ze zei dat de mens die lijdt een beroep doet op de samenleving. „Het gaat erom of wij gestoord willen worden in ons leven. Als mensen omringd worden door liefdevolle zorg, kunnen ze veel verdragen.”

Daarover waren alle forumleden het eens. Ook dr. B. Keizer die werkt voor de Levenseindekliniek. Als hij moest kiezen tussen een land met palliatieve zorg zonder euthanasie of een land met euthanasie zonder palliatieve zorg zou hij voor de eerste optie gaan.