Radboud Universiteit laat katholieke identiteit onderzoeken
In 2023 bestaat de Radboud Universiteit in Nijmegen honderd jaar. De betekenis van de rooms-katholieke identiteit van deze universiteit wordt de komende tijd onderzocht door historicus Jurijn Timon de Vos. Om het onderzoek straks met de verjaardag te kunnen presenteren.
De Radboud Universiteit wil loyaal zijn aan wetenschap en samenleving, en ook aan haar wortels: de katholieke traditie. Hoe verhouden deze drie zich tot elkaar? Promovendus Jurijn Timon de Vos gaat op die vraag een antwoord zoeken.
Wat heeft u met dit onderwerp?
„Ik ben historicus en oud-student van de Radboud Universiteit, ik zie haar echt als mijn alma mater. Door met dit thema aan de slag te gaan kan ik bijdragen aan de ontwikkeling van de universiteit. Daarnaast heb ik belangstelling voor de samenhang van geschiedenis en religie. En dan wil ik niet alleen naar het verleden kijken, maar ook naar heden en toekomst: hoe kunnen we nu als universiteit in de samenleving staan en wat is daarvoor nodig?”
De Radboud Universiteit wil loyaal zijn aan wetenschap, samenleving én katholieke traditie. Kunt dat toelichten?
„De eerste twee zijn betrekkelijk duidelijk. Elke universiteit zal zich verbonden voelen met wetenschap en samenleving. Als universiteit vergaar je kennis, en die kennis moet van nut zijn voor de samenleving. Het gaat om een wisselwerking. Nu is de Radboud Universiteit bijzonder, omdat ze historisch en statutair gezien in de katholieke traditie staat. De Stichting Katholieke Universiteit, waar ook het Radboud UMC vanuit gaat, heeft dit opgenomen in haar statuten. Daar staan de woorden: „De stichting acht zich in het bijzonder verbonden met het katholiek volksdeel waaruit zij is voortgekomen, terwijl zij er op toeziet dat door middel van de universiteit en het UMC taken worden vervuld ten behoeve van de gehele Nederlandse samenleving.” De leden van de stichting worden benoemd door de bisschoppenconferentie.”
U gaat op zoek naar kenmerken van de katholieke traditie. Welke kenmerken zoal?
„Ik ben niet van plan mij vast te leggen op dit punt. Dat zou mijn blik vernauwen. Waar ik in elk geval niet omheen kan, is de notie van emancipatie, omdat de universiteit daarop is gebaseerd. Bij de oprichting ging het om de emancipatie van het katholieke volksdeel. De vraag is dan: wat betekent emancipatie in de huidige tijd?”
Hoe katholiek is de universiteit volgens u anno 2019?
„Wat een prachtvraag is dat. Ik vraag me dan altijd af: Wat gaat er schuil achter het woord katholiek?”
Laten we zeggen: in hoeverre de universiteit spoort met de leer en ethiek van de Rooms-Katholieke Kerk van dit moment?
„Die vraag kan ik nu nog niet beantwoorden, ik verwacht daarover meer te kunnen zeggen in het eindproduct van mijn onderzoek. Wel zie ik dat deze universiteit wortelt in de katholieke traditie. Zo is er het Katholiek Documentatie Centrum dat zich bezighoudt met het verzamelen en beschermen van katholiek erfgoed. De organisatie Radboud Reflects organiseert lezingen over de grote vraagstukken van deze tijd. En uiteraard is er een studentenkerk op de campus, waar ruimte is voor het beleven en uitdragen van geloof. Bij de opening van het academisch jaar wordt altijd een bede in het Latijn uitgesproken. Ook heeft het college van bestuur nu besloten dat de naam van het restaurant, De Refter, ongewijzigd blijft. Ook die naam verwijst naar het verleden. Refter is afgeleid van refectorium, de eetzaal in een klooster.”
Wat is uw eigen relatie tot de katholieke traditie?
„Ik kom uit vanouds katholiek gebied, de Meierij van ’s-Hertogenbosch, en ben zelf ook katholiek. Je zou kunnen zeggen dat mijn inspiratie hieruit voortkomt. Er is affiniteit met het onderwerp, en dat is waardevol voor het onderzoek.”