De stemming onder de vissers is geladen. Zo’n tachtig Nederlandse Noordzeekotters hebben hun schepen de afgelopen tien jaar omgebouwd voor de pulstechniek (elektrisch vissen). Hun investering, tot 300.000 euro per schip, dreigt door een „politiek besluit van Europa” –aldus minister Schouten van LNV zaterdag– waardeloos te worden.

Zaterdag zinspeelden sommige vissers op sociale media al op harde acties, waaronder blokkades van belangrijke vaarwegen. Anderen wijzen erop dat de Nederlandse overheid aan de kant van de pulsvissers staat en dat protesten publieksvriendelijk moeten zijn en zich moeten richten op de Europese instellingen.

Vertegenwoordigers van het Europees Parlement, de lidstaten en de Europese Commissie proberen het eens te worden over de toekomst van de pulsvisserij, die tot nu toe alleen met speciale ontheffing mag worden toegepast. Afgelopen vrijdag was al duidelijk geworden dat het er heel donker uitziet. De belangenorganisaties van de kottervissers stuurden toen een noodkreet naar premier Rutte. Ze vroegen hem om in contact te treden met de Franse president Macron en voorzitter Juncker van de Europese Commissie om het verbod op de pulsvisserij tegen te houden.

Juist woensdag houdt Urk, dat zo’n dertig pulskotters telt, de plaatselijke biddag voor de visserij. Vandaar dat een groot deel van de vloot momenteel in de havens ligt.

Tegenstand van de pulsvisserij komt met name van Franse en Britse kustvissers en de radicale Franse milieuorganisatie Bloom. Bloom meldde zaterdag op basis van bronnen in Brussel dat de Europese lidstaten de pulsvisserij met ingang van 1 januari 2022 volledig willen verbieden. Alleen Nederland en Duitsland zijn daar tegen.

Sinds mei 2017 hadden de lidstaten het standpunt dat teruggevallen moest worden op de zogeheten 5-procentsregel: maximaal 5 procent van de kottervloot zou op experimentele basis met puls mogen blijven vissen. Ook die uitzondering lijkt nu van tafel te gaan. Dit zou betekenen dat alle pulsvissers hun schip moeten ombouwen naar andere vistechnieken, zoals de traditionele boomkorvisserij. Bij die laatste ligt het brandstofverbruik ongeveer twee keer zo hoog als bij puls.

Bloom vindt het nieuwe standpunt van de lidstaten niet ver genoeg gaan. Woordvoerder Mathieu Colléter zei zaterdag dat wachten tot 2022 een veel te lange tijd is voor kleinschalige kustvissers, die vervolgens failliet dreigen te gaan. In het Europees Parlement gaan stemmen op voor een verkorte overgangsperiode tot 31 juli 2019. Bloom kan daar mee instemmen maar vindt wel dat kleinschalige vissers steun moeten krijgen om het hoofd boven water te houden, „omdat zij minder vis vangen vanwege de activiteiten van de pulsvissers.”

Minister Schouten zei zaterdag op het congres van de ChristenUnie dat zij zich inzet voor „een fatsoenlijke overgangsperiode” voor de Nederlandse pulsvissers. „Dit dossier is heel zorgelijk. Dit is Europa op zijn smalst. Een techniek die evident goed is voor het milieu en het bodemleven op onder andere de Noordzee wordt het niet om inhoudelijke maar om politieke redenen ongelofelijk moeilijk gemaakt.”

Als het tot een verbod komt, gaan Nederland zijn vissers niet in de steek laten, verzekerde Schouten. „Wij blijven naast onze vissers staan. Ik zal zelf door blijven knokken voor technieken die goed zijn voor ons milieu en de vissers. Als dat er van gaat komen kan dat niet zonder fatsoenlijke overgangstermijn. Ik accepteer niet dat Europa om politieke redenen per direct onze visssers het werken en het leven moeilijk gaat maken.”