Het bracht de Amerikaanse president Donald Trump tot de verzuchting: „Wat is er in vredesnaam met de opwarming van de aarde gebeurt? Opwarming, kom alsjeblieft snel terug, we hebben je nodig!” Toen het kwik vorig jaar eveneens ver onder nul daalde, deed Trump een soortgelijke uitspraak. „Wellicht kunnen we wel wat van die goeie ouwe opwarming van de aarde gebruiken”, schreef hij toen.

Hij zal vast niet de enige zijn die met dergelijke gedachten de kou trotseerde. De tweets vallen natuurlijk te lezen als grappige kwinkslagen, die niet te veel om het lijf hebben. Zoals veel mensen de opwarming van de aarde ook wel prettig zeggen te vinden als ze eind september nog lekker in de tuin kunnen zitten.

Het impliciete verband dat Trump suggereert, namelijk dat de opwarming van de aarde niet samen kan gaan met dit soort extreme koude, klopt echter niet. Het gegeven dat het in een deel van de wereld koud is, betekent nog niet dat de hele wereld koud is. Het actuele weer op een specifieke plaats en het klimaat zijn twee compleet verschillende dingen. Het weer gaat over de korte termijn, het klimaat over de lange termijn.

Vooraanstaande klimaatwetenschappers hebben bovendien altijd gezegd dat klimaatverandering ook kan leiden tot strengere winters. Bittere kou is dus simpelweg niet in tegenspraak met de opwarming van de aarde.

In dit specifieke geval hangen de extreme temperaturen samen met een zogenoemde polaire vortex: een koudeluchtstroom die in de stratosfeer boven de Noordpool draait. Normaal blijft die polaire vortex daar, maar dit keer veranderde die van richting. Dat komt waarschijnlijk door een plotselinge opwarming van de lucht hoog boven de Noordpool, dat weer werd veroorzaakt door uitzonderlijk warme lucht boven Marokko in december.

Klimaatverandering en de menselijke rol daarin zijn geen dogma’s, waarbij niemand twijfels mag hebben. De discussie is echter niet gebaat bij losse flodders die mensen op het verkeerde been zetten. Onschuldig zijn de tweets van Trump daarom niet, zeker niet in zijn positie als president.

Hoe het klimaatbeleid er in Nederland uit gaan zien, moeten we intussen nog afwachten, nu fractievoorzitter Klaas Dijkhoff van de VVD woensdagmiddag niet wilde komen opdagen tijdens het Kamerdebat. Voor hem geldt in ieder geval: „Kom alsjeblieft snel terug.” En voer het debat. Het is er belangrijk genoeg voor.