Gereformeerder geworden in Friesland
Al het vertrouwde moest Michel van Heijningen in het noorden loslaten. De voorganger van Wijnjewoude „leerde daardoor afzien van eigen kracht. Je moet het hier hebben van de trouw van God.”
Bijna alle kerkjes in Friesland zijn mooi, maar die van Weinterp is een parel. Vooral door de kolossale klokkenstoel aan de rand van het kerkhof, met drie klokken, elk met een eigen klank.
Naast de deur die het krappe portaaltje scheidt van het schip van de kerk, hangt een bordje met de tekst: „Bent u te laat? Twijfel niet, kom gerust binnen.” Bejaarde gemeenteleden vertelden Michel van Heijningen (42) dat het bordje er kwam dankzij ds. Simon Kalf, in de naoorlogse jaren een begrip onder orthodoxe hervormden.
Sinds 2012 is Van Heijningen voorganger van hervormd Wijnjewoude, naast zijn taak als kerkelijk werker in het Groningse Dorkwerd. Een predikant kon de gemeente niet meer betalen, vandaar dat een hbo-theoloog werd aangetrokken. De leden zien geen verschil, want Van Heijningen heeft de bevoegdheid om in de eigen gemeenten ook de sacramenten te bedienen.
Moed
Naast het godshuis van Weinterp heeft Wijnjewoude een kerkje dat nog 500 jaar ouder is, in Duurswoude. De leden willen beide gebouwen in stand houden, vanwege de historie. „Er heeft hier een tijdlang een strijd gewoed tussen rechtzinnig en vrijzinnig hervormden. Binnen de kerkvoogdij van Weinterp hadden de vrijzinnigen het voor het zeggen. Daarom wordt nu jaarlijks met Pasen in deze kerk dienst gehouden. De triomfboodschap dat Jezus werkelijk is opgestaan, klinkt juist hier.”
Op papier telt de gemeente 220 zielen. Het aantal kerkgangers schommelt tussen de dertig en de tachtig. „In de zomer hebben we nogal wat vakantiegasten.” Soms voelt Van Heijningen zich meer evangelist dan voorganger. „De ene week ben je teleurgesteld omdat je bepaalde mensen niet ziet, de volgende week ben je verrast omdat je anderen onverwachts wel ziet. Ik ben dankbaar voor elke kerkganger. Daardoor kom je dichter bij de oorspronkelijke context van de Bijbel. Die confronteert ons met het naar menselijke maatstaven uitzichtloze. Wat mij moed geeft, is het feit dat hier al zo veel eeuwen het Evangelie heeft geklonken. De Heere gaat door.”
Het aantal catechisanten is tegenwoordig relatief groot, omdat ook die van de vacante Kapelgemeente in Drachten naar Wijnjewoude komen. „Daardoor heb ik twee groepen met in totaal ruim vijftien catechisanten en een gespreksgroep voor mensen die belijdenis willen doen of die dat net hebben gedaan.”
Leerdienst
Halverwege de jaren tachtig van de vorige eeuw vroeg de kerkenraad zich al af of het financieel mogelijk was de middagdienst in stand te houden. „Die is gedeeltelijk afgeschaft geweest, gedurende vijf jaar.” In 2017 werd hij in ere hersteld, mede dankzij een forse erfenis. „Daarin hoorden we de roep van God om ook op zondagmiddag samen te komen. Veel gemeenteleden hadden het gevoel dat het naar het nulpunt ging. Na het ontvangen van dat legaat proefde je nieuw elan. De kerkenraad telt weer zes broeders.”
Eens in de maand houdt Van Heijningen op zondagmiddag een leerdienst. Het achterliggende jaar behandelde hij de Tien Geboden, aan de hand van de Heidelbergse Catechismus. „Dat is in deze streek vrij uitzonderlijk. Wij zijn ook een van de laatste gemeenten, misschien wel echt de laatste, waar de avondmaalgangers aan het eind van de voorbereidingsdienst antwoord geven op de zogenoemde Friese vragen die zijn opgesteld door de synode van Emden. Vier keer per jaar wordt hier opnieuw belijdenis gedaan.”
Het beleidsplan laat ruimte voor vrouwelijke ambtsdragers. Voor het geval de nood hoog rijst. „Als een gemeente wordt bedreigd met opheffing vanwege het ontbreken van ambtsdragers, en er is een geschikte vrouw, dan heeft de voortgang van het Evangelie voor ons de prioriteit.”
Ten diepste werd hij in Friesland gereformeerder in zijn denken, vindt Van Heijningen. Vanwege het ontbreken van alle vanzelfsprekendheid. „Veel meer dan vroeger besef ik dat we het echt van Gods trouw moeten hebben. Hij moet het doen. En Hij doet het. In deze kerk heb ik een meneer gedoopt van wie niemand verwachtte dat hij ooit in de kerk zou komen. Een ander vond na een wild leven de weg naar de kerk terug. Waar het Woord opengaat, is er verwachting en hoop.”