Het ”Strategisch plan verkeersveiligheid 2030” is woensdag door de minister naar de Tweede Kamer gestuurd. Voor de komende drie jaar presenteerde Van Nieuwenhuizen een actieplan met 55 maatregelen. Zo wordt het dragen van een helm op de (elektrische) fiets gestimuleerd. Verder kunnen bestuurders van snor- en bromfietsen in de toekomst verplicht op cursus worden gestuurd als zij met alcohol op zijn betrapt.

De minister noemt in haar Kamerbrief verschillende oorzaken voor het toenemende aantal verkeersslachtoffers. Zo is het drukker geworden op de weg, nemen ouderen langer deel aan het verkeer en is er meer afleiding door sociale media.

Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen herkent het beeld. Hij ziet nog andere oorzaken voor onveiligheid: „Door de drukte wordt ons lontje korter. We worden steeds ongeduldiger. Als fietser laveer je tussen de auto’s door, of je neemt met je auto een sluiproute die eigenlijk niet kan.”

Vorig jaar vielen er 613 doden en waren er ruim 20.000 ernstig gewonden in het verkeer, hoger dan het streefgetal van de regering. In het nieuwe plan wordt geen streefcijfer opgenomen, de minister richt zich op „nul verkeersslachtoffers.” Een nobel streven, zegt Tertoolen, maar niet reëel. „Ik begrijp dat de minister geen streefcijfer wil noemen, omdat elke dode er een teveel is. Maar het is niet realistisch; deze intentie valt niet waar te maken.”

Fietspad

Van Nieuwenhuizen noemt onder andere het fietspad als een risicovolle plek. Het wordt er drukker en er is steeds meer diversiteit aan voertuigen, zoals e-bikes en elektrische scooters.

„Heel goed”, noemt Tertoolen de aandacht voor dit probleem. „Onze fietspaden moeten veel breder. Het verkeer is drukker geworden, maar de fietspaden zijn niet meeveranderd. Ze stammen nog uit de vorige eeuw.”

De minister wil niet aan een verplichting voor fietshelmen, maar schrijft dat het gebruik ervan zal worden gestimuleerd. Tertoolen sluit zich daarbij aan. „De vrijheid van fietsen is dat je er niet over hoeft na te denken. Je kunt je fiets overal kwijt zonder poespas. Als je met een verplichte helm aan die vrijheid gaat tornen, ontmoedig je de fiets als vervoersmiddel. Dat is het laatste wat je wilt in een druk land.”

Een andere maatregel in het plan is het stimuleren van „rijtaakondersteunende systemen”, zoals een cruise control die zich aanpast aan het verkeer. Tertoolen is sceptisch over deze inzet van technologie. „Technologen dromen van een volledig automatische auto, waarbij alle menselijke fouten worden voorkomen. Dat is nu nog puur theoretisch, en de weg daarnaartoe is lang. Tot die tijd werkt technologie alleen maar contraproductief. Mensen zijn bijvoorbeeld eerder bezig met hun telefoon, omdat hun auto toch zelf wel remt. Voorlopig brengt technologie alleen maar meer slachtoffers”, stelt hij.