Siriz-debat dreigt op de valreep te escaleren
Bijna was de coalitie eruit: ook in 2019 en verder kon Siriz door het ministerie van Volksgezondheid worden gefinancierd. Donderdag zette D66 de verhoudingen alsnog op scherp.
De Week van het Leven? Een bedenkelijk anti-abortusevenement, vindt de Tweede Kamerfractie van GroenLinks. En de bijbehorende site, weekvanhetleven.nl? Die is volgens GL-Kamerlid Corinne Ellemeet „volstrekt onethisch.” Ze doelt onder meer op de informatie die de organisatoren geven over een abortus vanaf dertien weken: „Met een tangetje wordt het kind in de baarmoeder in stukken geknipt tot het sterft.”
Ellemeet uitte donderdag haar ongenoegen over de week en de site op een gevoelig moment: net toen de slepende discussie over de Siriz-subsidie in een cruciale fase was beland. Dat het debat over dit ingewikkelde dossier tot dan toe nog niet was geëscaleerd, was vooral te danken aan het kundige en samenbindende optreden van ChristenUnie-staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid). Hij nodigde alle organisaties die zich richten op preventie van onbedoelde zwangerschappen en/of keuzebegeleiding bieden aan onbedoeld zwangere vrouwen meermalen uit op zijn ministerie voor gezamenlijk overleg.
Een van Blokhuis’ taken was het opstellen van nieuwe subsidieregels en kwaliteitscriteria voor organisaties die actief zijn op het gebied van keuzehulp of preventie. Een titanenklus, met clubs aan tafel zoals bijvoorbeeld Rutgers en Siriz, die ideologisch gezien van elkaar verschillen als dag en nacht. Blokhuis polderde, met het veld en de Kamer, en kwam er een week geleden uit.
In de door hem opgestelde, strenge eisen (volgens de SGP „bijna betuttelend”) konden alle veldpartijen zich vinden: geen sturende hulp, geen aanvullende bekostiging bovenop die van het ministerie, extra kwaliteitscontroles door onafhankelijke experts en een betere bijscholing.
Siriz leek gered, tot Ellemeet in aanloop naar het Kamerdebat van donderdag ontdekte dat de ‘verschrikkelijke’ Week van het Leven mede door Siriz wordt georganiseerd. Mede namens de PvdA trok ze daarop zo van leer dat ook D66-Kamerlid Vera Bergkamp in actie kwam. Zij wil dat Blokhuis nog één extra subsidievoorwaarde toevoegt: Keuzehulporganisaties mogen niet meedoen met activiteiten die de samenleving moeten overtuigen van hun waarden over ongeboren leven. Concreet: als Siriz subsidie wil blijven krijgen, moet ze weg uit het Platform zorg voor Leven en mag ze bij een volgende Week van het Leven geen mede-organisator meer zijn.
Blokhuis wil zeker met Siriz in gesprek over de site van de Week van het Leven, zei hij donderdag, maar het opnemen van de door D66 gewenste extra subsidie-eis gaat hem „een streep te ver.” Bergkamp beziet nu of ze hem via de Kamer alsnog kan overrulen door het indienen van een motie, waardoor escalatie dreigt.
Terzijde, met de subsidie voor keuzehulp is een bedrag gemoeid van 2 miljoen euro. Dat is 0,0125 procent van de totale VWS-uitgaven, maar of die nuancering Blokhuis, D66 en de eveneens kritische VVD alsnog tot elkaar kan brengen, is de vraag.