„Is het misschien een optie om die bus gewoon in brand te steken? Met die gasten er gewoon in? Zijn we snel klaar.” Zo luidt een opruiende app van iemand in een app-groep waarin mensen zich keren tegen anti-Pietdemonstranten die naar Den Helder willen komen, berichtte het Noordhollands Dagblad zaterdag.

Iemand als Quinsy Gario, een van de bekendste tegenstanders van Zwarte Piet, krijgt een hoop bagger over zich heen. „Mensen zoals jij zouden afgemaakt moeten worden”, bijt een 26-jarige man uit Alkmaar Gario in 2014 via Facebook toe. Tegen de 26-jarige man eiste het openbaar ministerie vorige week 200 euro boete. De Alkmaarder betuigde spijt.

In kringen van demonstranten tegen Zwarte Piet kan het er ook ruig aan toe gaan. Opschudding ontstond in februari toen bekend werd dat voorman Michael van Zeijl van actiegroep De Grauwe Eeuw (de naam is een „tegenantwoord op verheerlijking van de Gouden Eeuw”) in oktober 2017 een kennelijke oproep deed een aanslag op Sinterklaas te plegen. Daarbij zouden kinderen bedekt moeten worden onder stukken hersens en botsplinters. „Zo zijn we voorgoed van het feest af”, aldus Van Zeijl. Kortom, de discussie over Zwarte Piet krijgt meer dan eens een grimmig karakter.

Racistisch

Tegenstanders van Zwarte Piet, veelal afkomstig uit allochtone kring, vinden dat het hulpje van Sinterklaas een uiting van racisme is en doet denken aan koloniale overheersing. Mensen die zich keren tegen deze anti-Pietbetogers brengen daartegen in dat de knecht van Sint slechts een grappige figurant is op een gezellig kinderfeestje. Blijf van onze Nederlandse traditie af, zegt het pro-Pietenkamp.

Onmiskenbaar groeide Zwarte Piet afgelopen jaren uit tot een splijtzwam, misschien wel hét symbool van het debat over de nationale identiteit. Veelzeggend is dat anti-Pietbetogers dinsdag via een kort geding een stokje proberen te steken voor de intocht van Sinterklaas in Zaanstad zaterdag.

Een van de demonstranten is Michael van Zeijl van De Grauwe Eeuw. Een andere betoger die de intocht van de Sint wil blokkeren, is actievoerder Rogier Meijerink. Hij wilde op 4 mei, tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam, een lawaaidemonstratie houden. Meijerink vindt dat op 4 mei ook de slachtoffers van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd die vielen in de periode 1945-1949 moeten worden herdacht. De rechter stond het lawaaiprotest niet toe.

Furieus

In politiek Den Haag maakt vooral de PVV zich sterk voor Zwarte Piet. PVV-Kamerlid Martin Bosma reageerde in februari voor de microfoon van PowNews furieus op het nieuws dat Michael van Zeijl van De Grauwe Eeuw kennelijk opriep Sinterklaas om te brengen. De overheid moet geen gesprekken aangaan met dit soort „linkse idioten met haat tegen onze cultuur”, vindt Bosma. „Ze willen onze cultuur kapotmaken, ze willen alleen maar rottigheid.” Bosma zinspeelde op veiligheidsmaatregelen die worden getroffen rond Sinterklaasintochten. „We zijn nu al zo totaal doorgedraaid in Nederland dat we Sinterklaas moeten verwelkomen met tanks en bommenwerpers.”

Zwarte Piet staat ook op de radar van veiligheidsdiensten. „Er zijn rechts-extremistische individuen die bereid zijn geweld toe te passen tegen anti-Zwarte Piet-actievoerders”, meldde de AIVD in een deze maand gepubliceerd rapport. De dienst wijst ook op organisaties als Voorpost en Pegida die zich kunnen keren tegen de anti-Pietdemonstranten.

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid noemt eind 2017 De Grauwe Eeuw en Kick Out Zwarte Piet „extreemlinkse antiracistische actiegroepen.” „Zij strijden tegen (in hun ogen) racistische en koloniale symbolen in de Nederlandse maatschappij, zoals Zwarte Piet, de VOC, straatnamen en standbeelden.”

De felste voor- en tegenstanders lijken niet erg bereid tot een dialoog. Zo wilde een maand geleden Jenny Douwes, boegbeeld van de Friezen die vorig jaar op de snelweg een groep anti-Pietdemonstranten tegenhield, op tv niet in gesprek met Jerry Afriyie. Hij is verbonden aan Kick Out Zwarte Piet, een groep die zich tegen Zwarte Piet keert. Het Reformatorisch Dagblad probeerde recent vergeefs een discussie te regelen tussen een voor- en een tegenstander.

Veiligheidsmaatregelen

Stilte rond Zwarte Piet? Die is ver weg. Voor de veroordeelde Friezen is al zo’n 140.000 euro ingezameld waarmee juridische bijstand voor een hoger beroep moeten worden bekostigd. Kick Out Zwarte Piet wil komende dagen betogen in zeker achttien plaatsen. Maandag liepen in Hilversum twintig mensen te hoop tegen zwartgeschminkte pieten in het Sinterklaasjournaal. De intocht van de goedheiligman in Zaanstad is omgeven met veiligheidsmaatregelen. Waarschijnlijk houden ‘stillen’ een oogje in het zeil. Onherkenbare agenten. Misschien vermomd als Zwarte Piet.