„Het meest veelomvattende plan ooit om klimaatontwrichting te keren”, zo luidt de onderkop van het boek ”Drawdown”. Donderdag werd de Nederlandse vertaling gepresenteerd tijdens het 18e Nationaal Sustainability Congres in Den Bosch. Het boek bevat honderd klimaatoplossingen die gerangschikt zijn naar effectiviteit. De gepresenteerde maatregelen zouden –wanneer op mondiale schaal toegepast– de opwarming van de aarde kunnen omkeren.

„Twaalf jaar geleden was Al Gore in Nederland met zijn boek en film ”An Inconvenient Truth” (”Een ongemakkelijke waarheid”). Nederland is klaar voor deze hoopvolle waarheid”, aldus uitgever Maurits Groen tijdens de presentatie.

Chad Frischmann van project Drawdown gaf tijdens het congres een hoofdlezing. De Amerikaanse hoofdonderzoeker van het project is de bedenker van de methodiek achter de berekeningen van de honderd oplossingen.

Waarom heet het project ”Drawdown”?

Frischmann: „De term Drawdown is vooral bekend uit de militaire wereld: als het gaat om het terugtrekken van troepen. Of in economische zin bij het opnemen van geld. Heel letterlijk verstaan wij er het uit de lucht halen van koolstofdioxide onder. Maar in jargon is ”drawdown” het moment dat het gehalte broeikasgassen in de atmosfeer zijn toppunt heeft bereikt en jaar na jaar zal dalen. Er wordt in dat verband ook wel eens gesproken van decarboniseren (ontkolen, MK) van de aarde. Maar die term klopt eigenlijk niet. Het gaat juist om het recarboniseren, we moeten de koolstof weer opnieuw vastleggen in planten op aarde.”

Het meest veelomvattende plan om klimaatverandering te keren, is dat niet wat aanmatigend?

„Nee, er is niet eerder een studie geweest die zo veel oplossingen in kaart heeft gebracht. De honderd maatregelen bestrijken alle thema’s. Het gaat niet alleen over energie, maar ook over landgebruik, voedsel, transport en onderwijs aan meisjes. Daarnaast is per oplossing geïnventariseerd wat het effect is qua CO2-reductie en wat kosten en opbrengsten zijn.

De omvattendheid zit ook daarin dat de oplossingen niet alleen zijn bedoeld voor overheden. Het is voor alle lagen in de samenleving: voor bedrijven, en voor de burger. Elk individu heeft zijn eigen rol.”

De meest effectieve oplossing blijkt het terugdringen van koelvloeistoffen te zijn.

„Ja, de meeste mensen verwachten dat niet. Zelf was ik ook ongelooflijk verbaasd toen ik deze oplossing zag nadat ik de berekeningen had uitgevoerd. Ik hoopte op een opwindender, meer aansprekender oplossing. Maar voor het transporteren van voedsel, in koelkasten en airco’s worden enorme hoeveelheden fluorkoolwaterstoffen gebruikt. Deze hfk’s zijn de krachtigste broeikasgassen die bestaan, hun capaciteit om de atmosfeer op te warmen is duizenden malen groter dan CO2.

Overigens berekenen we in het boek verschillende scenario’s. In een ander scenario komt windenergie op land als beste oplossing uit de bus.”

Hebben we alle honderd oplossingen nodig?

„Nee. Er staan honderd oplossingen in het boek, waarvan er tachtig direct kunnen worden ingezet en waarmee drawdown kan worden gerealiseerd. De twintig andere maatregelen zijn toekomstige innovaties die drawdown kunnen bespoedigen. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om duurzame energie uit kernfusie of het kunstmatig laten groeien van wouden van kelp (soort zeewier, MK) in de oceanen, wat potentie heeft om grote hoeveelheden CO2 vast te leggen.

Echter, we kunnen niet wachten op deze nieuwe innovaties. Nú moeten we stappen zetten. En het goede nieuws is: zelfs zonder het beprijzen van CO2 zijn deze oplossingen al kosteneffectief.”

U brengt een positieve boodschap?

„Is dat een constatering of een vraag?” Enthousiast: „Ja, we brengen een optimistisch verhaal. De mogelijkheden om te veranderen zijn er.”

Hoe moeilijk is het om positief te blijven met alle milieu- en klimaatproblemen?

„Op dit moment lijkt het onmogelijk om de opwarming van de aarde te stoppen. De problemen lijken overweldigend. Maar juist dan kan de verandering worden ingezet. Exact nu. We hebben de oplossingen en weten dat we die kunnen uitvoeren. Ik geloof dat de mensheid klimaatverandering gaat keren. Het enige wat we nog nodig hebben, is de wil om het te doen.”