Winkelend publiek in de Geldersestraat in het centrum van Geldermalsen laaft zich op deze zonnige zaterdagmiddag aan de herfstzon. Het terras van een cafetaria loopt vol, verderop doet de oliebollenkraam goede zaken. Van de komende verkiezingen valt –op wat verdwaalde posters na– nog weinig te merken. Wat opvalt na een vragenrondje: het gros van de inwoners weet dat de verkiezingen naderen. Een enkeling kan de datum noemen. De overgrote meerderheid is van plan te gaan stemmen. Eén jongere is niet op de hoogte. „Verkiezingen? Ik weet van niks. Ik ben negentien, moet ik ook?”

Meerdere inwoners noemen de koopzondag hét verkiezingsitem. Een man van 59 heeft andere prioriteiten: „Ik ben slechtziend. Het is hier een winkelstraat, maar de fietsers rijden je van de sokken. Ze moeten strenger handhaven.”

Lang niet iedereen weet wie straks zijn of haar stem krijgt. „Ik ga eerst de programma’s bestuderen.” Voor anderen is het duidelijker. „In ieder geval niet op D66. Die waren erg voor de komst van een azc. Dat ben ik nog niet vergeten.” Een dertiger, aan de wandel met zijn zoontje, heeft een uitgesproken voorkeur. „De VVD. Het mag hier best wat hipper. Anders raken we de jeugd kwijt.” Een ouder echtpaar heeft een andere visie. „Wij stemmen ons hele leven SGP. En deze keer zeker. Met die koopzondagen hebben ze onze steun hard nodig.”

SGP-voorman Lourens van Bruchem beseft dat de zondagsrust de komende weken hoog op de agenda staat. „En dat thema gaat ook tijdens de formatie een belangrijke rol spelen. Wij gunnen de ondernemers vanwege principiële, sociale en economische redenen een vrije zondag.” Van Bruchem benadrukt dat het voorkomen van een koopzondag absoluut niet het enige doel is. „De Tien Geboden zijn uitgangspunt voor ons politiek handelen. We willen leven tot eer van God, Zijn Woord meer erkenning geven en omzien naar de ander. Daar hoort de zondagsrust bij, maar ook zaken als veiligheid –niet gedogen, maar handhaven– en aandacht voor de begraafplaatsen, die wat ons betreft niet kostendekkend hoeven te zijn.” Ook woningbouw in de kleine kernen, bestrijding van vuurwerkoverlast, groenonderhoud en een gezond financieel beleid zijn SGP-speerpunten.

De ChristenUnie maakt zich eveneens zorgen over de 24 uurseconomie. „We vinden zondagsrust heel belangrijk. Er wordt gezegd dat de consument om een koopzondag vraagt, maar lang niet iedereen staat erom te springen”, zegt lijsttrekker Fred Temminck. De CU-voorman verwacht dat dit een van de strijdpunten tijdens de coalitievorming wordt. „En dan staan we voor een dilemma. Meedoen en het aantal koopzondagen zo veel mogelijk beperken, óf aan de kant blijven staan, zodat er straks heel veel zijn. Lastige afweging.”

Behalve voor de zondagsrust maakt de CU zich sterk voor woningbouw in alle kernen, zodat mensen in hun eigen dorp kunnen blijven wonen. Bovendien wil ze in Lingewaal en Neerijnen loketten waar burgers, behalve in het gemeentehuis in Geldermalsen, terechtkunnen. „En ook een goed sociaal beleid vinden we belangrijk.”

Van Bruchem en Temminck wagen zich niet aan een voorspelling. Ook al omdat de gemeenten van elkaar verschillen. In Geldermalsen, en in mindere mate Neerijnen, spelen lokale partijen een grote rol. In de raad van Lingewaal zijn die niet vertegenwoordigd. Andersom is de CU in Lingewaal de grootste partij, maar ontbreekt die in de andere gemeenten.

Wel hebben beiden vertrouwen in een mooie verkiezingsuitslag. Temminck: „In Lingewaal begonnen we als kleinste partij, nu zijn we de grootste. We willen onze betrokkenheid ook in Neerijnen en Geldermalsen laten zien.” Van Bruchem: „We hebben een hecht campagneteam en een geweldige fractie. We rekenen op steun van onze trouwe achterban, maar richten ons ook op andere kiezers.”

Zetelverdeling

Gemeenteraad Geldermalsen: Dorpsbelangen (6), SGP (4), VVD (3), CDA (2), PvdA (2), Leefbaar Geldermalsen (2) en D66 (2).

Gemeenteraad Neerijnen: SGP (3), Gemeentebelangen (3), Voor Neerijnen (3), PvdA (2), CDA (2) en VVD (2).

Gemeenteraad Lingewaal: CDA (4), CU (4), VVD (3), PvdA (3) en SGP (1).