„Theologen praten zichzelf te veel in de hoek”
Er zit iets raars in de voortdurende zelfmarginalisering van de theologen in het publieke leven, vindt de Tilburgse theoloog Erik Borgman. „We praten onszelf te veel in de hoek. Als er iets is te melden, doe het dan recht voor zijn raap”, zo was zijn boodschap zaterdag in Hilversum tijdens de Nacht van de Theologie.
Het thema van de achtste editie van het theologenfestival was ”God is terug”. Borgman stelde dat God nooit is weggeweest, alleen heeft Hij Zich verborgen gehouden. „God verdwijnt uit beeld, doordat we Hem niet kunnen verbinden met ervaringen en gebeurtenissen in het gewone leven. Het is een illusie dat God er niet is. Vreemd dat we ons steeds moeten verontschuldigen als we in Hem geloven. Dat berokkent ons veel schade.”
De God van het cultuurchristendom zal ons niet redden, aldus Borgman. „We moeten vanuit God denken. Er zit iets fundamenteel ongemakkelijks in het christendom, iets onhandelbaars. De Bijbel kunnen wij nooit gladstrijken. Ons probleem is dat we zo’n tolerante cultuur zijn geworden. Waarom zouden we niet een afwijkend standpunt mogen brengen?”
Een aanwezige vroeg zich af hoe het komt dat er zo zelden een theoloog aan tafel zit bij praatprogramma Pauw. Borgman: „Je moet daar zijn waar de klappen vallen én volhouden dat je zelf iets te zeggen hebt. Als iemand niet begrijpt wat genade is, zijn wij geneigd dat begrip af te schaffen, maar dat is toch raar?”
Theo Hettema, voorzitter van de Protestantse Kerk in Den Haag, stelde dat God terug is, „maar wij kunnen er niet mee omgaan”, vindt hij. „Niet aanwezig bij Pauw? Misschien moeten we dat niet willen. Laten we ons richten op kleine, zinvolle verbindingen met mensen die onze hulp en steun nodig hebben.”
Rinke van Hell, interim-lector Geloven in Context aan de Christelijke Hogeschool Ede, constateerde dat God weer is teruggekeerd als factor in de maatschappelijke discussie. Er is meer elan voor religie, nieuwe interesse in de bijdrage van de kerken voor de samenleving. Toch valt de praktijk vaak tegen. Van Hell: „We dreigen als kerk en samenleving langs elkaar heen te leven en kunnen moeilijk een brug slaan naar het publieke domein. Expliciete christelijke taal, zoals genade, wordt niet meer herkend.”
Het boek ”God en ik” van Alain Verheij werd gekozen tot het beste theologische boek van het jaar. Stefan Paas werd verkozen tot de nieuwe theoloog des vaderlands, opvolger van Claartje Kruijff. De laatste blikte terug met haar team op haar project, de actualisering van het Onze Vader. Haar boek ”Slow Food. Broodnodige gesprekken over het Onze Vader” kregen alle aanwezigen mee.
