Wetenschap & techniek

Jeugdboek biedt creationistische visie op geologie

Voor kritiek uit het evolutionistische kamp is Gert-Jan van Heugten (32) niet bang. „Laat ze maar komen”, zegt de welbespraakte Brabander met een glimlach. Hij debuteert dit jaar met zijn boek ”Hoe zit het met de ouderdom van de aarde?”, bedoeld voor scholieren van de bovenbouw van het voortgezet onderwijs.

22 October 2018 06:32Gewijzigd op 16 November 2020 14:25
Gert-Jan van Heugten debuteert met een laagdrempelig boek over geologie. beeld Anton Dommerholt
Gert-Jan van Heugten debuteert met een laagdrempelig boek over geologie. beeld Anton Dommerholt

De kersverse auteur –een universitair geschoolde chemicus, en ja nog steeds met een volle baard en op blote voeten– had al heel lang het verlangen om een boek te schrijven over schepping en evolutie. „Bij lezingen die ik gaf, werd me vaak gevraagd of ik ook zelf een boek had geschreven. Toen ik door Gerhard Rijksen van uitgeverij Gideon werd benaderd, ben ik er serieus over gaan nadenken.”

Zijn grootste probleem is dat het onderwerp schepping-evolutie zo breed is. „Hoe meer ik erop studeer, hoe meer interessante dingen ik tegenkom. En die zou ik graag publiek willen maken.”

Als redacteur van Weet Magazine en als eigenaar van de website waaromschepping.nl is Van Heugten goed bekend met het debat en met de argumenten die voor- en tegenstanders van evolutie aandragen.

Om niet in een onoverzichtelijke feitenbrij te verzanden, koos hij voor het schrijven van een laagdrempelige serie die de titel kreeg ”Hoe zit het met…” Elk deel belicht een ander aspect rond schepping en evolutie. ”De ouderdom van de aarde” is het eerste deel. „Volgend jaar verschijnt het tweede. Over de evolutietheorie”, licht Van Heugten alvast een tipje van de sluier op. „En uiteraard komt er een boek over dino’s; die zijn mijn grote hobby.”

”Tijd” maakt het grootste verschil tussen evolutie en schepping, schrijft u. Hoe bedoelt u die uitspraak?

„Als je de evolutietheorie neemt in haar volle omvang, dus inclusief de oerknaltheorie, dan heeft deze een enorm lange tijd nodig. Het evolutieproces speelt zich af in miljarden jaren. De schepping heeft volgens de Bijbel zo’n 6000 jaar geleden plaatsgehad. Die periode is een heel stuk minder lang.

Ik ga uit van de Hebreeuwse, de Masoretische grondtekst; hoewel ik weet dat berekeningen op grond van de Griekse vertaling van het Oude Testament, de Septuagint, uitkomen op een periode van ongeveer 8000 jaar. Mijn keuze is vooral een gevoelskwestie; voor beide vertalingen zijn argumenten aan te voeren. Maar in het licht van evolutie maakt het niets uit of ik een periode hanteer van 6000 of van 8000 jaar.”

Vanaf 1650 wordt de aarde steeds ‘ouder’, van 6000 tot zo’n 4,5 miljard jaar vandaag de dag. Hoe komt dat?

„In de aanloop naar de verlichting zie je een steeds sterkere drang bij natuurfilosofen om alles naturalistisch uit te leggen, dat wil zeggen: enkel op basis van redeneringen en berekeningen, los van de Godsopenbaring. Natuurlijke processen moeten alles verklaren; en die hebben voortdurend meer tijd nodig.”

Bent u creationist?

„Ja, in de meest Bijbelse zin van het woord. Ik geloof dat wat in de Bijbel staat waar is. Niet door de Bijbel met de wetenschap te vergelijken, maar door Schrift met Schrift te vergelijken. Bijvoorbeeld Genesis 1 en 2 met Exodus 20:11: Want in zes dagen heeft de Heere de hemel en de aarde gemaakt, de zee, en alles wat daarin is. Dezelfde benadering zie je terug bij Jezus en de apostelen.

Anders dan de Bijbel is creationistische wetenschap wat mij betreft niet onfeilbaar; theorieën of modellen zijn voor verbetering vatbaar als nader onderzoek daartoe aanleiding geeft.”

U schuwt heikele onderwerpen met betrekking tot de ouderdom van de aarde niet: radiodatering, de C14-methode, bevolkingsgroei. Hoe komt u tot andere resultaten dan iemand die in evolutie gelooft?

Van Heugten glimlacht. „Er bestaat maar één soort feiten. Maar welke feiten gebruik je om er je theorie mee op te bouwen? Hoe interpreteer je feiten? Een evolutionist zal nooit een radiometrische datering accepteren die is uitgevoerd op jong gesteente dat volgens de meting miljoenen jaren oud zou zijn.

Hoe betrouwbaar wil je het hebben? Dateringen van één bepaald gesteente verschillen soms een factor 1000; niet alleen tussen de methodes onderling, maar ook tussen metingen met een en dezelfde methode.

Maar ze leveren vaak een enorme ouderdom op.

„De uitkomsten van de radiometrische dateringen lopen inderdaad vaak in de miljoenen of miljarden jaren. Het geeft een evolutionist een soort absolute tijd in handen. Maar een creationist kan daarmee niet uit de voeten. Hij beschouwt ze als een relatieve indicatie van de ouderdom. Maar hoe hij dergelijke dateringen vervolgens binnen een schepping van 6000 jaar oud moet interpreteren, dat blijft een lastige kwestie.

Verder zijn er ook veel dateringsmethoden die een veel lagere maximale ouderdom van de aarde laten zien. In zo’n geval moet je eigenlijk uitgaan van het laagste maximum, niet van het hoogste.”

U gaat hier en daar stevig in op de natuurkunde en wiskunde achter bepaalde verschijnselen, zoals isotopen en radioactief verval. Trekt uw doelgroep dat wel?

„Ik heb dat soort zaken in kaders beschreven als verdieping op de hoofdtekst; voor het geval mensen meer willen weten. Ik probeer daarin de natuurkundige hocus pocus begrijpelijk te maken op het niveau van een middelbare scholier. Maar ook om criticasters voor te zijn. Die kunnen dan ook zien dat ik wel weet waarover ik schrijf.

Uiteraard ontkom ik er niet aan hier en daar de feiten wat kort door de bocht te interpreteren. Zoals de zogeheten Paluxy-voetsporen: versteende menselijke voetsporen die samen met dinosauriërsporen zijn aangetroffen. Ik weet dat er creationisten zijn die dit fenomeen voorzichtigheidshalve niet als bewijsstuk opvoeren dat mensen en dino’s gelijktijdig hebben geleefd. Maar ik heb de argumenten voor en tegen afgewogen, en in mijn boek alleen de conclusie gepresenteerd. Wat mij betreft zijn die sporen wel een goed argument om te veronderstellen dat mensen en dino’s gelijktijdig op aarde hebben geleefd.”

Hoe voorkomt u dat aanhangers van de evolutietheorie gefundeerde kritiek kunnen leveren op de inhoud van uw boek?

„Mijn boek is geen eenmansactie. De tekst is kritisch nagelezen door onder anderen redactieleden van Weet Magazine en stafmedewerkers van Logos Instituut. Hun waardevolle commentaar heb ik in het boek verwerkt.”

Uw boek maakt een einde aan alle controverses over schepping en evolutie?

„Was dat maar waar. Het boek is een handzame samenvatting van wat ik weet. Ook laat het zien dat er een natuurwetenschappelijk alternatief bestaat voor evolutie, waarbij je de Bijbel niet buitenspel komt te staan. Mijn boek is niet bedoeld om een einde te maken aan discussies, maar om de lezer handvatten te geven om zich verder in het onderwerp te verdiepen.”


boekgegevens

”Hoe zit het met… de ouderdom van de aarde?”, Gert-Jan van Heugten;

uitg. Gideon, Hoornaar 2018, ISBN 978 90 5999 1217; 128 pag.; € 12,50.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer