Nationaal coördinator spin in web bij alarm
De Nationaal Coördinator Bewaking en Beveiliging (NCBB) is de spin in het web als het gaat om dreiging op landelijk niveau, zoals de huidige dreiging van terroristische aanslagen. Hij maakt deel uit van de zogeheten evaluatiedriehoek. Behalve de NCBB zijn dat twee topambtenaren van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie, respectievelijk de directeur–generaal openbare orde en veiligheid en de directeur–generaal rechtshandhaving.
De NCBB valt onder beide genoemde ministeries. Een van zijn voornaamste taken is het verzamelen van informatie. Belangrijkste leveranciers hiervan zijn de Algemene Inlichtingen– en Veiligheidsdienst (AIVD), de Militaire Inlichtingendienst (MID) en het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD). Verder maakt hij gebruik van tal van open bronnen.
De functie van NCBB bestaat sinds 1 oktober vorig jaar en wordt vervuld door A. Jonge Vos. Aanleiding voor het creëren van de functie was het rapport van de commissie–Van den Haak, die de beveiliging van de vermoorde LPF–politicus Pim Fortuyn en politici in het algemeen onderzocht.
Bij verontrustende informatie, bijvoorbeeld over dreiging van terroristische aanslagen, neemt de NCBB het voortouw. De nationaal coördinator beoordeelt de informatie, roept vertegenwoordigers van de betrokken diensten bij elkaar en zit het overleg met hen voor. Het is de bedoeling dat hieruit een advies voortkomt. De NCBB ziet er tevens op toe dat dat advies ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd.
De driehoek kan een scala aan veiligheidsmaatregelen treffen. Het kan gaan om onderzoek van spoorbanen of het opwerpen van roadblocks tot inzet van pantservoertuigen en scherpschutters. De oplopende schaal van maatregelen is op lokaal niveau hetzelfde als op landelijk niveau, geheel in lijn met de filosofie dat elke dreiging en elk incident volgens dit ’stelsel bewaken en beveiligen’ moet kunnen worden behandeld.
Het laat alle ruimte om al naar gelang de situatie te bepalen wat er moet gebeuren. Op lokaal niveau worden de korpsbeheerder (burgemeester) en korpschef over de maatgelen ingelicht en belast met de uitvoering ervan.
Naast het stelsel bewaken en beveiligen bestaat er een ’nationaal handboek crisisbesluitvorming’, dat dient als leidraad in crisissituaties. Het handboek bevat procedures die op allerlei soorten situaties van toepassing kunnen zijn. In crisissituaties zorgt het Nationaal Coördinatiecentrum (NCC) voor een geoliede coördinatie tussen de betrokken instanties. Het NCC wordt permanent bemand en is gehuisvest bij het ministerie van Binnenlandse Zaken.