Gierend scheert de forse bommenwerper B-17G Mission Belle op woensdagmiddag 1 december 1943 over het Nederlandse landschap. De tien inzittenden maken angstige uren door.

’s Ochtends heeft piloot Harland Vernon Sunde (22) de bemanning vanaf vliegveld Ridgewell in Engeland mee de lucht in genomen. Het betreft Sundes zevende vlucht; zijn eerste als gezagvoerder. De opdracht: samen met tientallen andere B-17’s van de 381ste Bombardment Group het industriegebied van het Duitse Leverkusen bombarderen. Het gaat bij deze toestellen om zware jongens. De Amerikaanse 4-motorige bommenwerpers voor lange afstanden (maximaal 3000 kilometer) hebben zelfs de bijnaam ”Flying Fortress”, vliegend fort.

Luttele minuten voor de gloednieuwe Mission Belle zijn bestemming bereikt, gaat het mis. Duits luchtafweergeschut weet een motor van het vliegtuig te raken. Onmiddellijk gooit de bemanning de loodzware bommenlading af, en keert Sunde om: terug naar de veilige basis, een kleine 500 kilometer ver. Dat doen de geallieerde vliegers via de grote rivieren: gemakkelijk te volgen linten, die in het landschap de weg naar Engeland wijzen.

Zwaargewond

Boven Nederland krijgt de aangeschoten bommenwerper het opnieuw zwaar te verduren. Duitse jagers krijgen het toestel in het vizier. Tijdens een verbeten jacht boven de Lek doorzeven ze de B-17. Sunde, die hierbij zwaargewond raakt, beseft dat hij de kist niet langer in de lucht kan houden. De jonge piloot maakt daarom rond 13.30 uur een noodlanding in de Lek, ter hoogte van de Zuid-Hollandse dorpen Lekkerkerk en Nieuw-Lekkerland. Voor sergeant John Aloysius Healy komt de landing te laat. De 29-jarige staartschutter is zojuist door de beschietingen om het leven gekomen.

Normaal blijft een vliegtuig na zo’n landing wel even drijven. Nu gaat het echter fout. Zodra de Mission Belle op het water klapt, breekt hij in tweeën. De bommenwerper zinkt direct naar de bodem.

Burgers die getuige zijn van de ramp, schieten te hulp. Nieuw-Lekkerlander Dirk Verheij redt met zijn roeiboot vijf man uit het ijskoude water; een Lekkerkerker pikt twee anderen op. Gezagvoerder Sunde ontbreekt. Net als de eveneens zwaargewonde buikschutter van het toestel, sergeant Doyle Cash McCutchen (22). Het is de tweede vlucht in zijn carrière. Pas op 30 mei 1944 wordt zijn lichaam in de rivier aangetroffen. Twee weken later wordt ook het lichaam van Sunde gevonden.

Het lichaam van Healy blijft in het wrak achter. Bergers vinden hem in 1955, als ze de B-17 uit het water halen. De andere Amerikanen komen na hun redding in krijgsgevangenschap terecht. Allen overleven ze de oorlog.

Nabestaanden

Deze crash is het waard om herdacht te worden, vindt bestuurslid John Heuvelman van de Mission Belle Stichting B17-G Memorial. Samen met de zes andere bestuursleden van de stichting heeft hij zich de afgelopen jaren ingespannen voor de komst van een gedenkteken van de vlucht. „Dit mag niet vergeten worden. Zeker niet als het gaat om de drie mensen die bij deze vlucht hun leven voor onze vrijheid hebben gegeven.”

In de afgelopen tweeënhalf jaar zamelde de stichting de benodigde gelden in en ontving ze een aantal schenkingen ten bate van een gedenkteken ter waarde van bijna een halve ton. Heuvelman speurde hierbij naar nabestaanden van de bemanning van de B-17. Nu is alles klaar voor de onthulling deze zaterdag.

Zwerfkeien

Het ontwerp behelst drie granieten zuilen met daarop de foto’s en namen van de drie gesneuvelden, doorsneden door een roestvrijstalen model van de neerstortende B-17. Het komt te staan tussen Nieuw-Lekkerland en Streefkerk, ter hoogte van de ramplocatie. Vier zwerfkeien met informatieborden eromheen vertellen het verhaal van de Mission Belle.