Asbestvrije leien op Sionkerk in Goes
Nog geen drie maanden stond de Sionkerk van de gereformeerde gemeente Goes in de steigers. Alle asbesthoudende Eternit-dakleien zijn vervangen door nieuwe natuurstenen leien. Ondertussen is aan het bedehuis ook groot onderhoud gepleegd.
Jan Hoekman en Erik van der Ree van de commissie van beheer van de Sionkerk kijken tevreden terug op de opknapbeurt. Tussen maart en juli is 630 vierkante meter aan leien op het gebouw en op de 44 meter hoge torenspits vervangen. De asbesthoudende bruine leien maakten plaats voor milieuvriendelijke natuurstenen leien in antracietkleur. De gereformeerde gemeente anticipeert hiermee op het landelijk verbod op toepassing van asbesthoudend materiaal op daken, dat naar verwachting in 2024 ingaat. Bovendien kon nog worden geprofiteerd van een subsidieregeling van het Rijk, die tussen 2016 en 2019 in totaal 75 miljoen euro beschikbaar stelt. Hiervan is inmiddels 67 miljoen geclaimd.
Verbod op asbest
Hoekman en Van der Ree leggen uit dat de gereformeerde gemeente in Goes acht jaar geleden al in het eigen beheersplan had aangekondigd de leien te zullen vervangen. Omdat het verbod op asbesthoudend materiaal in 2015 werd aangekondigd en de subsidieregeling in 2016 beschikbaar kwam, kreeg deze operatie meer aandacht binnen de commissie. Uit een inventarisatie van de toestand van de dakleien bleek vorig jaar dat ze zodanig waren vergaan dat ook het dakgrind met asbestvezels was verontreinigd. Toen werd besloten de operatie niet langer uit te stellen.
Van der Ree: „We hebben in het plan ook maar meteen het herstel van het voegwerk, de dakbedekking van de platte daken en verschillende vervangingen meegenomen, die eigenlijk pas voor 2023 op de planning stonden. De steigers die we nu nodig hadden –ook een flinke kostenpost– konden daardoor optimaal worden benut. De detaillering van nieuwe aansluitingen kon zo goed mogelijk worden uitgevoerd.”
Bouwbedrijf Fraanje uit Lewedorp heeft als hoofdaannemer, in samenwerking met een aantal onderaannemers, de klus keurig geklaard, zeggen Hoekman en Van der Ree. Het voorspoedige verloop is mede te danken aan de expertise van de technische commissie van de Sionkerk, meent het tweetal. „Hoofdaannemer en commissie vormden samen het bouwteam, dat de plannen uitwerkte en de aanneemsom vaststelde”, aldus Van der Ree. Hoekman: „Tijdens de werkzaamheden hielden wij als commissie ook wel toezicht, maar alles verliep in goed overleg met de aannemers. Het karwei is binnen het budget uitgevoerd. De plannen werden bovendien breed gedragen door de gemeenteleden. Dat bleek toen wij hen in oktober vorig jaar om financiële steun vroegen.”
Ook het uurwerk op de kerktoren is gereviseerd. In de klok zijn nieuwe lagers aangebracht, het uurwerk is opnieuw geconserveerd, de wijzers en de urenaanduiding zijn opnieuw verguld en de klok is van ledverlichting voorzien.
Grijzen leien
Vlak voor de bouwvak kon de opgeknapte kerk worden opgeleverd. Van der Ree en Hoekman zijn content. Van der Ree: „De leien waren donkerbruin, nu zijn ze grijs, maar het karakter van de kerk is er niet door veranderd en een aantal elementen komt nu krachtiger naar voren.”
Hoekman vult aan: „Het was een hele operatie, maar er zijn geen ongelukken gebeurd en de reacties vanuit de gemeente op het eindresultaat zijn erg positief.”
Bij het ontwerp en de bouw van de bijna veertig jaar oude Sionkerk zijn destijds goede keuzes gemaakt. Door de inbreng van leden van de bouwcommissie ontstond een bedehuis dat, in de woorden van Hoekman, „superdegelijk” is. De kerk is een ontwerp van architect J. Valk uit Soest.
Sionkerk op de groei gebouwd
De Sionkerk in Goes werd in juni 1979 in gebruik genomen. In dat jaar telde de gereformeerde gemeente van Goes bijna achttienhonderd leden en doopleden. Dat aantal groeide nog door tot bijna negentienhonderd in 1985. Daarna nam het geleidelijk af. Bij de bouw van de ruim opgezette Goese kerk –er zijn 2250 zitplaatsen– was er rekening mee gehouden dat de gemeente nog zou blijven groeien. Nu telt de gemeente ongeveer 1530 leden en doopleden. Dat getal blijft redelijk stabiel. De kerk zit elke zondag voor driekwart vol. Erik van der Ree van de commissie van beheer: „De daling van het ledental komt onder meer door vergrijzing. Veel jongeren zijn weggetrokken naar dorpen rond Goes. Goes is best een dure stad om te wonen. Daarnaast speelde ook kerkverlating een rol.”