Thuiszorgorganisaties leveren „schrikbarend vaak” geen goede en veilige zorg, constateert de Consumentenbond. Die analyseerde vijftig rapportages die de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd maakte na bezoeken aan thuiszorgorganisaties in 2017 en 2018. De bond stelt dat 48 van de 50 organisaties tijdens het inspectiebezoek niet voldeden aan 15 randvoorwaarden die de inspectie opstelde voor het leveren van veilige en goede zorg. Zeven instellingen scoorden zelfs geen enkel plusje.

Zo gaat Lacta Fides Health Care in Schiedam in de fout. „Die organisatie beweert te werken volgens de HKZ-standaard (een systeem voor kwaliteitsverbetering), maar daar merkt de inspectie tijdens haar bezoek weinig van. Lacta Fides Health Care kan geen enkel document overleggen over het verbeteren van kwaliteit, de bekwaamheid van personeel, het melden van incidenten, verklaringen omtrent gedrag van het personeel of iets wat daarop lijkt.”

Voorzichtig vertrouwen

Directeur N. Cicek van Lacta Fides, dat merendeels Turkse cliënten heeft, spreekt donderdagmorgen desgevraagd tegen de zaken niet op orde te hebben. „Toen de inspectie vorig jaar kwam, was mijn moeder net overleden. Daardoor was ik niet in de gelegenheid om zorgdossiers te laten zien. Afgelopen mei deed de inspectie een hertoets. Ons beleid is goedgekeurd.”

Het rapport van juni naar aanleiding van dat bezoek meldt onder meer: „Lacta Fides werkte sinds het vorige inspectiebezoek hard om de randvoorwaarden voor goede en veilige zorg te realiseren. De organisatie heeft grote stappen gezet. Dit geeft de inspectie voorzichtig vertrouwen dat Lacta Fides de verbeteringen die nodig zijn goed zal oppakken.”

Ook Rapsodi Healthcare in Amersfoort krijgt een veeg uit de pan, meldt de Consumentenbond op grond van bevindingen van de inspectie. „Verzorging van smetplekken, het aanreiken van medicatie en het douchen met een douchestel gebeurt door medewerkers zonder opleiding. Daarnaast is er onvoldoende personeel om alle benodigde verpleging en verzorging voor de achttien cliënten te dekken.” Rapsodi Healthcare was donderdagmorgen niet bereikbaar voor commentaar.

Kritiek is er ook op Candeas Thuiszorg in Amsterdam. „Die verklaarde eerst nog dat haar cliënten niet in hun vrijheid worden beperkt. Maar bij nadere inspectie komt naar voren dat het personeel deuren voor cliënten op slot doet, cameratoezicht houdt, gebruikmaakt van verpleegdekens, cliënten vastzet in hun rolstoel en rolstoelen op de rem zet. Elk beleid of toestemming hiervoor ontbreekt, terwijl vrijheidsbeperking altijd een grote impact op cliënten heeft.” Ook Candeas was niet bereikbaar voor commentaar.

Harde noten

Onveilige zorg bij cliënten thuis kan slecht aflopen, blijkt uit cijfers van de inspectie. In 2016 en 2017 zijn in totaal 81 incidenten met ernstig letsel gemeld als gevolg van thuiszorg die mensen kregen. Hierbij overleden 41 mensen. Het gaat bijvoorbeeld om valongevallen of om cliënten die zijn gestikt in hun eten of drinken.

Harde noten kraakt de Consumentenbond over de inspectie. Die zou de vinger te weinig aan de pols houden. „In plaats van in te grijpen, houdt de toezichthouder er eerder een beleid van pappen en nathouden op na.” De inspectie stelt in een door de bond gepubliceerde reactie „proportioneel” op te treden. „De maatregel ”verscherpt toezicht” wordt pas opgelegd als we vinden dat er structureel op meerdere fronten iets mis is in de organisatie.”