De gereformeerde gemeente in Amsterdam-Noord kwam er op verzoek van „vijf amechtige Joden van de overzijde van de Jordaan.” De gereformeerde gemeente in Centrum (Looiersgracht) was voor hen te ver. Ze verzochten aan de kerkenraad in Centrum om ook in Noord „een tempel” te bouwen. Zo geschiedde. Op 23 oktober 1935 institueerde ds. J. R. van Oordt de gereformeerde gemeente van Amsterdam-Noord. Sinds 1951 komt de gemeente bijeen in een kerkgebouw aan de Melkweg.

In de morgendiensten zijn er ongeveer zeventig kerkgangers, ’s middags zijn het er helaas iets minder, zo’n vijftig, zegt diaken A. Bax. „Met enige regelmaat zien we hier schippers die hun schip in het havengebied hebben liggen.” Over de toekomst zegt Bax: „Het ledental loopt heel langzaam terug. Hoe het in de toekomst met de gemeente zal gaan, geeft ons weleens wat zorgen. Maar alles mag nog zijn voortgang hebben. We zijn blij dat de gemeente er mag zijn, dat de ambten kunnen worden vervuld en dat we merken dat er afname is.”

Ouderling G. P. de Vries: „Alle verenigingen die er zouden kunnen zijn, zijn er ook. Wij zitten in deze regio wel wat in een geïsoleerde positie, daarom zijn de gemeenteleden erg betrokken op elkaar. Het is ons gebed of de Heere wil werken en Zijn zegen wil geven op alle ambtelijke arbeid. Zijn welbehagen zal gelukkiglijk voortgaan, ook in Amsterdam.”

De gemeente kwam voort uit die van Centrum. Gaandeweg wijzigde de situatie zich. Centrum werd in 1991 een afdeling van Noord en werd eind 1994 opgeheven. Noord is nu de moedergemeente van evangelisatiepost Bij Simon de Looier, die gebruikmaakt van het kerkgebouw aan de Looiersgracht. De kerkenraad bestaat uit vier ouderlingen –onder wie evangelist J. Krijgsman, ouderling met een bijzondere opdracht voor Bij Simon de Looier– en drie diakenen. Tweemaal had de gemeente een predikant, ds. C. Molenaar (1967-1971) en ds. A. Snoep (1978-1986).

Een gemeente in de grote stad is anders van karakter dan een gemeente op de Veluwe, zegt Bax. „Wij kunnen het ons niet veroorloven om van bijzaken hoofdzaken te maken. Maar de boodschap die wordt verkondigd, is dezelfde. Kort samengevat: de mens moet van dood levend gemaakt worden. We moeten tot God worden bekeerd. En Zijn genade is genoegzaam voor de grootste der zondaren.”

Gemeenteleden wonen in de wijde regio. De leden komen uit verschillende plaatsen, zoals Monnickendam, Purmerend, Landsmeer en zelfs uit Weesp. De kerkenraad is blij dat de classis Amsterdam op dit moment drie predikanten telt, ds. G. Heijkamp (Enkhuizen), ds. G. J. N. Moens (Lisse) en ds. A. Vermeij (Oosterend). Ds. Vermeij is de consulent, hij komt viermaal per jaar vanuit Texel naar Amsterdam-Noord, voor bid- en dankdagdiensten en tweemaal om het heilig avondmaal te bedienen. Ouderling De Vries: „In ons kerkverband heeft onze gemeente een wat geïsoleerde positie. Maar we mogen dankbaar zijn dat veel predikanten ons weten te vinden. Als ze bij ons voorgaan, zijn ze vaak verwonderd dat er in Amsterdam elke zondag een gemeente mag samenkomen te midden van zo veel Amsterdammers die niet meer naar een kerk gaan. En de Heere heeft weleens willen betonen dat Hij ook in het Overjordaanse doorgaat met Zijn eigen werk.”

Abonneedag

Het Reformatorisch Dagblad organiseert op twee dagen een abonneedag met een bus naar onder meer Amsterdam: op 4 september (vertrek vanuit Nunspeet) en op 12 september (vanuit Meerkerk/Ridderkerk). ’s Morgens bezoeken we een historische tuin in Aalsmeer; ’s middags maken we een wandeling door Amsterdam, vanuit evangelisatiepost Bij Simon de Looier. Aanmelden voor 23 augustus op rd.nl/abonneevoordeel onder abonneedagen, of bel 055-5390498.

Twee gereformeerde gemeenten

Amsterdam telde tot 1994 twee gereformeerde gemeenten, die van Centrum en die van Noord. In 1994 werd de gemeente van Centrum opgeheven, waarna de meeste gemeenteleden overgingen naar Noord. De gemeente van Amsterdam-Noord komt bijeen aan de Melkweg. Het is de moedergemeente van de evangelisatiepost Bij Simon de Looier in Amsterdam. De evangelisatiepost maakt gebruik van het voormalige kerkje van de gereformeerde gemeente in Amsterdam-Centrum (Looiersgracht). In Amsterdam bevond zich ook vele jaren een oud gereformeerde gemeente in Nederland, met een kerkgebouw aan de Crommelinstraat. Deze werd in 1968 opgeheven.

zomerserie Kerk in Amsterdam

Dit is het vijfde deel van een serie over de rol die de kerk in Amsterdam –ooit een gereformeerde stad– anno 2018 nog speelt. Op 9 augustus deel 6.