Aangeboden: pruimen die supermarkt niet wil
Opeens was hij landelijk in het nieuws: fruitteler Kees Hamelink uit het Zeeuwse Wemeldinge. Zus Annemiek startte een actie op Facebook omdat hij zijn pruimen niet kwijt kon bij zijn handelaar. Door de droogte zijn de vruchten aan de kleine kant gebleven. „Maar ze smaken prima.”
Behendig manoeuvreert Hamelink zijn auto door zijn boomgaard. Hij stopt bij de boompjes met opalpruimen. De paarse vruchten zien er heerlijk uit. Dat de handel zijn pruimen te klein vindt en er daarom te weinig voor biedt, begrijpt de fruitteler niet. „We zijn afhankelijk van de natuur, ons bedrijf is geen fabriek.”
Handelsbedrijf The Greenery bood niet meer dan een schamele 70 cent per kilo, nauwelijks voldoende om de plukkosten goed te maken. De pruimen waren namelijk nét te klein voor de schappen van de supermarkt. Die wil pruimen met een gemiddelde doorsnee van 38 millimeter, terwijl de vruchten van de Zeeuwse teler op gemiddeld 35 millimeter zijn blijven steken. Annemiek Hamelink vond dit absurd. Ze begon vrijdag een actie op Facebook om haar broer van zijn pruimen af te helpen. Iedereen kan de pruimen komen halen voor 1,25 euro per kilo. Ze mikte daarbij op grotere klanten, want de minimaal mee te nemen hoeveelheid was 500 kilo.
Bestellingen
Al dagenlang regent het spontane steunbetuigingen én bestellingen. Op het moment dat het Reformatorisch Dagblad bij teler Hamelink op bezoek is, rijdt zijn zus naar Apeldoorn om daar een vrachtje af te leveren. „Ik had nooit gedacht dat haar initiatief zo veel respons zou opleveren”, zegt een beduusde Hamelink. „Haar telefoon staat niet stil en haar mailbox loopt over.”
De fruitteler is blij met de actie. „Met een prijs van 70 cent per kilo haal ik amper de kosten eruit. En dan zijn de plukkosten dit jaar nog wat hoger dan vorig jaar, vanwege die kleine pruimen. Plukkers doen er dan namelijk langer over voordat ze hun emmer vol hebben.”
Vorig jaar leverde een kilo pruimen Hamelink nog zo’n 1,50 euro op. Maar de droogte van dit seizoen eist zijn tol. De pruimen zijn minder hard gegroeid dan normaal. In de boomgaard nemen teler en verslaggever de proef op de som. Met de smaak is helemaal niets mis: sappig en vlezig, en de pruim heeft een mooi kleurtje. „Waarom doet de handel zo moeilijk over een paar millimeter verschil in omvang?” vraagt Hamelink zich hardop af.
Ook Wim Louwerse, inwoner van Goes, heeft daar bedenkingen over. Hij wipt aan bij het fruitteeltbedrijf van Hamelink. „Ik hoorde van die pruimen. Heb je er nog?” vraagt de Goesenaar aan Hamelink.
Louwerse blijkt graag zelf jam te maken. „Soms krijg ik pruimen van deze of gene om jam te maken. Maar nu las ik in de krant dat ik ze hier kan halen”, vertelt hij.
Dat de pruimen van Hamelink te klein zouden zijn, vindt Louwerse maar onzin. „Een pruum is een pruum”, stelt hij vast in goed Zeeuws. „Met die kleintjes heb je alleen wat meer pitafval.”
Hamelink vraagt hem beleefd zaterdag terug te komen. Dan organiseert Annemiek op de boerderij van haar broer een grote verkoping. Iedereen kan de pruimen dan in elke gewenste hoeveelheid meenemen voor 2,50 euro per kilo (bij aankoop van 1 tot 10 kilo), 2 euro per kilo (10 tot 50 kilo) of 1,50 per kilo (bij 50 kilo of meer). Dat is niet duur. Maar voor Hamelink voldoende om uit de kosten te komen en er zelfs nog iets aan over te houden. Fruittelers hebben het niet gemakkelijk, weet hij. „De afgelopen twintig jaar zijn de prijzen ongeveer gelijk gebleven, terwijl onze kosten almaar stegen.”
De totale pruimenoogst van Hamelink zal dit jaar ongeveer 60.000 kilo bedragen. Nabij de Lampeweg, even buiten Wemeldinge, heeft hij 7 hectare pruimenboompjes staan. Daarmee hoort hij bij de vijf grootste pruimentelers van Zuid-Beveland. Naast pruimen teelt Hamelink appelen en peren.
Betuwe
Twee weken geleden ging de pruimenpluk van start. Deze zal nog minstens vier weken duren. Veel groter dan ze nu zijn, zullen zijn pruimen niet meer worden, verwacht Hamelink. „Pruimen in de Betuwe kunnen worden bewaterd met zoet water uit de rivieren in de buurt, die zullen dus nog wel groeien. Maar hier op Zuid-Beveland hebben we door de nabijheid van de Oosterschelde alleen zilt grondwater tot onze beschikking. Daar kunnen pruimen niet tegen.”
Vanwege de warmte gaat de Zeeuwse pruimenteler de laatste dagen ’s morgens om zes uur aan de slag op zijn bedrijf. Rond het middaguur zit de werkdag erop. „Dan is het te heet om nog langer door te gaan.”
Zus Annemiek noemt de actie voor haar broer intussen een overweldigend succes. „De hele oogst van deze week van ruim 6000 kilo, dus 10 procent van de te verwachten totale oogst, heeft een bestemming gevonden”, vertelt ze. „Een deel hebben we opzijgezet voor de verkoopdag van zaterdag. En de pluk is natuurlijk nog niet voorbij. Maar we hebben nog een hele waslijst met aanvragen, die ik vanavond met mijn broer ga doornemen. Als alles meezit, raken we alle pruimen van dit jaar kwijt.”