Dat heeft de Universiteit van Haifa recent bekendgemaakt. Het gewicht van 160 gram werd gevonden tijdens een archeologische opgraving in Hippos, ook bekend onder de Aramese naam Sussita. Eerst dachten de onderzoekers dat er zich een laag vuil op de achterzijde bevond. Maar bij nadere inspectie bleek het te gaan om een deklaag van lood en tin. Verder waren er kleine deeltjes uit het met zilver ingebedde kruis gebeiteld, om te zorgen dat het zijn maat behield.

Vrij tolerant

Het Instituut voor Archeologie van de universiteit van Haifa verricht sinds 2000 opgravingen in het nationale park Sussita. Hippos werd in de tweede eeuw voor Christus gesticht ten oosten van het Meer van Galilea. Tijdens de Romeinse periode (37 voor Christus tot het jaar 324) en de Byzantijnse periode (324-640) werd het een belangrijke stad. De aardbeving van 749 maakte echter een einde aan de stad.

In het midden van de zevende eeuw kwam het land onder bestuur van de Omajjaden. De autoriteiten gedroegen zich tegenover christenen vrij tolerant. In Hippos zelf bleven minstens zeven kerken in gebruik en ze liepen geen beschadigingen op. Ook konden de kerken zware basalten kruisen blijven gebruiken op de topgevels. Maar als het ging om een voorwerp met een christelijk symbool dat een moslimfunctionaris mogelijk vast moest houden, lagen de zaken anders. Het kruis moest blijkbaar onzichtbaar worden gemaakt door er een deklaag overheen te doen.

Het hoofd van de opgravingen, dr. Michael Eisenberg, zegt dat het kruis hoogstwaarschijnlijk onzichtbaar werd gemaakt vanwege de verovering van het land in het midden van de zevende eeuw. De islamitische heersers stonden de christelijke godsdienst toe, maar hun religieuze tolerantie kende beperkingen. Dr. Eisenberg: „Het kruis werd opzettelijk bedekt door kerkfunctionarissen tijdens de vroeg islamitische periode, zodat zij het gewicht konden blijven gebruiken.”

„De smelttemperatuur van de deklaag was ongeveer een derde deel als die van de andere componenten van het gewicht”, zegt prof. Sariel Shalev van de universiteit van Haifa, een deskundige op het gebied van metaalbewerking in de oudheid. „De mensen waren in deze periode meesters in metaalbewerking. Het is duidelijk dat de bedekking opzettelijk aangebracht is.”

Golgotha

Na laboratoriumtesten onderging het voorwerp een conservatieproces. Het gewicht woog 158,9 gram en had een afmeting van 44 bij 43 millimeter. Op het gewicht bevond zich het kruis op een halfronde basis, omgeven door een boog en afbeeldingen van pilaren. Het tafereel stelde waarschijnlijk het kruis op Golgotha voor in de Heilig Grafkerk in Jeruzalem.