Langs de kant van de weg staat een trekker water uit de sloot te pompen. Even verderop wordt een boomgaard met jonge fruitboompjes beregend. Het water schiet met grote bogen over het veld heen. De fruittelers in de polder van Dodewaard zijn druk bezig de droogte te bestrijden.

Op het erf van fruitteler Thomas de Vree is het rustig. De trekker met spuitmachine erachter staat voor de schuur geparkeerd: die heeft zijn werk al gedaan. Het gezin De Vree drinkt koffie in de voortuin. Eén voor één gaan ze weer aan de slag. „Zal ik de trekker wegrijden?” vraagt een van de zonen. „Iedereen helpt mee in het bedrijf, zeker in de vakantie”, zegt De Vree. Hij werkt al ruim 36 jaar in het fruit. Eerst bij zijn vader in het bedrijf, later zelfstandig.

Na het tweede bakje koffie staat ook hij op. Tijd om de boomgaard te laten zien. Langs de rijen fruitbomen liggen druppelslangen. Druppelbevloeiing wordt in de fruitteelt gebruikt om het water direct bij de meest efficiënte plek te brengen: de wortels.

„Kijk, om de halve meter zit er een gaatje in. Vanwege de droogte komt daar nu drie keer per dag een halfuur water uit”, zegt De Vree. Per druppelbeurt krijgen de fruitbomen 1 liter water, in totaal dus 3 liter per dag. „Maar als je een boom hebt waar de slang net niet helemaal goed bij ligt, heb je een probleem. Normaal wordt dat opgelost door een goede regenbui. Een bui slaat niets over, regenwater komt overal terecht.”

Helaas, regen zit er op het moment niet in. Als alternatief beregent De Vree één keer per week de hele boomgaard. „Dan zetten we zo’n zeven uur de sproeier erop.”

De droogte is nog geen dringend probleem voor de fruitteler. Er is water genoeg in de omgeving en het fruit heeft nog even om te groeien. De zaak verandert als het nog weken droog blijft, zoals de weersvoorspellingen op dit moment aangeven. „Ik hoop dat de grond straks nat genoeg is.” Meteen relativerend erachteraan: „Gelukkig staan de fruitbomen er al jaren, de wortels zitten diep. Ze kunnen wel tegen een stootje.”

Peren

De Vree verbouwt vooral peren. „Die passen bij het Nederlandse klimaat. En qua appelproductie is het lastig concurreren met Polen. Ik schat dat een op de drie appels inmiddels in dat land wordt geteeld. De arbeid is er goedkoop en de grond ook. Nederlandse fruittelers focussen daarom steeds meer op peren.”

Begin september worden de peren geoogst. „Nu zijn ze nog klein. De komende twee maanden moeten ze groot worden. In die periode hebben ze steeds meer vocht nodig. Vlak voor de oogst moet je zorgen dat er water genoeg in de grond zit, anders blijven de peren te klein.”

Hij houdt de weerberichten scherp in de gaten. „Tot nu toe valt het nog mee, maar als de droogte net als in 1976 (extreem droog jaar, AdB) doorzet, dan wordt het opletten. Vooral tegen de tijd dat het fruit gaat rijpen. Dat zie je bij het koren ook: het is veel te vroeg rijp geworden door de hoge temperaturen.”

Sloten

De Vree is blij dat hij in de Betuwe woont. Het waterschap pompt op dit moment extra water in de sloten vanuit de grote rivieren om boeren en telers te voorzien van voldoende water. „We hebben hier veel sloten waar we gemakkelijk water uit kunnen halen voor het beregenen. Op de Veluwe is het lastiger. Daar geldt zelfs een beregeningsverbod.”

Zonder te beregenen is het moeilijk om een goede oogst te krijgen. „Ik zie hier ook percelen bieten die niet beregend zijn, daar komt niks van terecht”, zegt de fruitteler bezorgd. „En het koren dat ze nu aan het dorsen zijn, daar halen ze misschien maar de helft van de normale opbrengst binnen. Wat dat betreft kun je maar beter appels en peren hebben.”

Als het goed is, gaan de peren van de oogst van De Vree straks de hele wereld over. „Van China tot Brazilië en Israël. Afgelopen jaar is een derde naar China gegaan. Dat is een nieuwe markt.” Hij verwacht dat het wel goed komt met de oogst. „Als het fruit maar blijft groeien.”

serie Zomerdroogte

Dit is deel 1 in een serie over de droogte in Nederland. Vrijdag deel 2.