Dat blijkt uit onderzoek van de Arbeidsinspectie waarvan het ministerie van Sociale Zaken de resultaten dinsdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De dienst constateerde overtredingen bij 255 van de 358 onderzochte bedrijven. Het overgrote deel van de ondernemers kreeg een waarschuwing.

Achttien supermarkten kregen een proces-verbaal omdat ze jongeren na 19.00 uur lieten werken of 13- en 14-jarigen op een schooldag hadden ingezet. Vier bedrijven kregen een boete.

De jongeren in het onderzoek werkten gemiddeld negen uur per week. Bijna eenderde van hen besteedde meer dan veertig uur per week aan school en aan werk. Dit is vergelijkbaar met de uitkomst van een onderzoek in 1998. Jongeren van 13 tot en met 15 jaar mogen niet met of in de buurt van machines werken of achter de kassa zitten. In dertien van de bezochte bedrijven deden 13- en 14-jarigen verboden werk of ontbrak toezicht.

Voor 15-jarigen was dit in 31 bedrijven het geval. Het ging daarbij onder andere om werk met een papierpers. In de leeftijdsgroep van 16 en 17 jaar constateerde de Arbeidsinspectie geen veiligheidsovertredingen en hielden slechts drie bedrijven onvoldoende toezicht op de werkzaamheden.

In het onderzoek gaf 38 procent van de werkgevers en 54 procent van de inspecteurs aan dat er gevaren aanwezig waren voor jongeren. Opmerkelijk is dat het risico van agressie en geweld door zowel de inspecteurs als de werkgevers het meest werd genoemd. Minister Vermeend heeft de Arbeidsinspectie opgedragen om bij inspecties extra alert te zijn op dit punt.

Ondernemersorganisaties Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) en Koninklijk Horeca Nederland (KHN) zijn niet onder de indruk. „Wij willen deze kwestie niet bagatelliseren, maar er werken sporadisch jongeren onder de zestien jaar in supermarkten”, stelt CBL-directeur R. Roorda.

Volgens hem mogen de jongeren te weinig. „Vaak kunnen ze alleen maar schoonmaakwerk doen. Jongeren van dertien tot vijftien jaar mogen bijvoorbeeld niet in de buurt van machines komen, niet achter de kassa zitten en geen zwaar tilwerk verrichten in het magazijn. Ook vergen ze extra zorg. Wat begrijpelijk is natuurlijk, maar wel lastig voor een ondernemer die al zo hard moet werken.”

In de horeca werken volgens een woordvoerder van Koninklijk Horeca Nederland behoorlijk veel jongeren. „Wij vinden ook dat ondernemers die jongeren uitbuiten, hard aangepakt moeten worden. Uit het onderzoek van de Arbeidsinspectie blijkt echter niet dat de veiligheid van jeugdige werknemers in het geding is.”

Volgens hem gebeuren de meeste overtredingen op administratief gebied, doordat de zogeheten risico-inventarisatie niet in orde is. „Het lijkt ons daarom dat de Arbeidsinspectie nu probeert makkelijk te scoren en dat de horeca ten onrechte in een negatief daglicht wordt geplaatst.”