De Syrische burgeroorlog is het toneel van verschuivende prioriteiten en internationale belangen. In noordelijk Syrië was het duidelijk geworden dat een gewapende confrontatie tussen Turkije en de Koerden onvermijdelijk was geworden.

De Syrische Koerden, die zowel met Rusland als de Verenigde Staten allianties hadden gevormd, bleken zich te vroeg rijk te hebben gerekend. Moskou gaf de Turkse president Erdogan groen licht om de Syrische Koerden aan te vallen, terwijl de Verenigde Staten hun Koerdische bondgenoten in Syrië slechts lippendienst bewezen. Het Amerikaanse belang om Turkije binnen de NAVO te houden was Washingtons eerste prioriteit.

Het Syrische regime hield zich hierbij opvallend afzijdig, omdat Damascus zo zijn eigen berekeningen maakte. De Syrische president Assad ging er namelijk niet zonder reden van uit dat de wanhopige Koerden in zijn land uiteindelijk hun toevlucht zouden zoeken bij zijn regime in Damascus.

Een bijkomende overweging was dat Damascus zich veel meer interesseerde voor zuidelijk Syrië, dat tenslotte op een steenworp afstand van de Syrische hoofdstad ligt. De Koerden in het verre noorden waren eerder een Turks probleem.

Lange tijd werd door waarnemers ten onrechte aangenomen dat zuidelijk Syrië rustig zou blijven – en wel omwille van de constante Amerikaanse en Israëlische dreigementen. Zuidelijk Syrië omvat de stad Daraa, die vlak aan de Jordaanse grens ligt, en de Syrische Golan, die aan Israël grenst.

Hier hadden Jordanië, de Verenigde Staten en Rusland in juli 2017 besloten tot een staakt-het-vuren en vervolgens tot de oprichting van een de-escalatiezone.

De oorlog in het zuiden van Syrië is echter in volle hevigheid losgebarsten en zal zich voltrekken in twee fases. Allereerst rond de stad Daraa, die momenteel dagelijks door Russische straaljagers wordt gebombardeerd. De gewapende oppositie hier had haar hoop op de VS gesteld. Washington had immers met tegenmaatregelen gedreigd als het Syrische leger Daraa zou aanvallen.

Nu dit inderdaad gebeurt, kijkt Washington op Jordaans verzoek echter de andere kant op. Wanneer zuidelijk Syrië weer onder de controle van het Syrische regime valt, kunnen de voor de Jordaanse economie zo belangrijke grensovergangen tussen Syrië en Jordanië weer geopend worden. Ze waren jarenlang gesloten geweest, met desastreuze consequenties voor het Jordaanse bedrijfsleven.

De tweede fase van de oorlog in zuidelijk Syrië zal zich afspelen in de Syrische Golan. Dat betekent dat Israëlische belangen gaan meespelen. De Syrische oppositie meldde de afgelopen dagen dat al veel Syriërs hier naar de grens met Israël waren gevlucht. Het Syrische leger probeert confrontaties met het Israëlische leger te vermijden. De Syrische vluchtelingen aan de grens met Israël in de Golan lijken te denken dat ze daarom in deze regio het veiligst zijn.

De oorlog in zuidelijk Syrië is echter pas begonnen en zal langdurig en hevig zijn. Niet uitgesloten kan daarom worden dat de druk van Syrische vluchtelingen op de Israëlische grens dramatische proporties gaat aannemen.