De Prinsekerk is een markant gebouw ten noorden van het centrum van Rotterdam. Aan de zuidzijde is het druk, aan de noordkant ligt een rustig park. De kerk is hoog en dat merk je ook binnen, waar de oude banken en stoelen nog staan. Toch gaat het hier om een snelgroeiende missionaire gemeente. „De mensen zitten op zondag liever in een echt kerkgebouw dan in de aula van een school”, zegt ds. De Jong, predikant van de gemeente.

Ds. De Jong (1980) was eerder als missionair werker verbonden aan wijkgemeente De Samaritaan in Rotterdam. Nadat hij in 2010 predikant was geworden, groeide het verlangen om ergens in de stad helemaal opnieuw te beginnen. Hij vond, samen met anderen, een plek in de Prinsekerk, waar het kerkbezoek hard teruggelopen was en de kerkgangers bijeenkwamen in een bijzaal. Met steun van deze wijkgemeente, de IZB (vereniging voor zending in Nederland) en de algemene kerkenraad van de hervormde gemeente Rotterdam-Centrum kreeg de initiatiefgroep de kans om hier in 2012 te starten.

Het begon met twintig mensen en een maandelijkse dienst. Nu komen er elke zondagmorgen om half twaalf zo’n 350 mensen samen in het gebouw van de zelfstandige wijkgemeente. Het betreft voor bijna twee derde mensen die al naar de kerk gingen: veelal jongeren die in Rotterdam studeren, zij die hier komen voor hun werk en soms leden die van een andere kerk overkomen. Ruim een derde, meer dan honderd mensen, zijn intreders of herintreders. De gemeente bestaat voor circa 85 procent uit mensen die jonger zijn dan 35 jaar.

Hogeropgeleiden

De gemeente telt veel hogeropgeleiden, met name economen, docenten en personeel van ziekenhuizen. Het aantal personen met een migrantenachtergrond is op de vingers van twee handen te tellen.

Vorig jaar kwam de vraag aan de orde hoe de gemeente in de Prinsekerk gaat doorgroeien. Er is voor uitbreiding op een andere locatie gekozen. Begin juni heeft de algemene kerkenraad van de protestantse gemeente Rotterdam-Noordrand toestemming gegeven voor het starten van kerkdiensten in de Oranjekerk te Rotterdam-Hillegersberg. De diensten van de gemeente, die daar dezelfde naam draagt, beginnen na de zomervakantie. Ds. De Jong verwacht er regelmatig te zullen voorgaan. Zijn droom voor de toekomst is om het „noorderlicht” ook in Oost of Zuid te ontsteken.

De predikant legt uit dat er in de Noorderlichtgemeente sprake is van continuïteit en van verandering. De continuïteit betreft de inhoud, de verandering de vorm.

Wat is er anders?

„We hebben oog voor nieuwkomers en begroeten hen. We zingen allerlei liederen: van Opwekking tot Psalmen en van Sela tot Engelstalig, met nadruk op eigentijdse liederen. Begeleiding is niet afkomstig van het orgel maar van piano en gitaar. We gebruiken de Nieuwe Bijbelvertaling, NBV. De kerkenraad zit al voor de dienst in de kerk. Ik zit ook gewoon bij mijn gezin, tot het mijn beurt is voor Schriftlezing en preek. We beginnen vanwege de verstaanbaarheid niet met votum en groet. Wel eindigen we met de zegenbede.”

Wat is hetzelfde gebleven?

„De inhoud van de preek is niet veranderd. Ik houd in Noorderlicht dezelfde preken als in een Gereformeerde Bondsgemeente. Zo was ik onlangs in de hervormde gemeente van Klaaswaal, waar ik ’s morgens om half tien voorging, waarna ik om half twaalf in de Prinsekerk preekte. Ik hield dezelfde preek, over 1 Korinthe 12, waar het erover gaat dat de leden samen het lichaam van Christus zijn.

De inhoud van de preek is Bijbels. Jezus Christus staat centraal, als de kern van het evangelie. Het gaat erom dat de kerkgangers Hem kennen en in Hem groeien. Het volgen van Jezus Christus komt in elke preek aan de orde.”

Zijn de preken in een pioniersgemeente soms wat oppervlakkiger?

„Dat zijn ze zeker niet. Onder mijn gehoor bevinden zich veel hoogopgeleide mensen die een oppervlakkige preek niet op prijs stellen. Ze willen juist dieper op allerlei dingen ingaan. Ik geef een gedegen uitleg van een Bijbeltekst, die ik met zorg uitkies en toepas op de tegenwoordige situatie. Bij die toepassing gaat het bijvoorbeeld over het lijden en de gebrokenheid in de wereld, de prestatiemaatschappij die haaks staat op de genade, angst en relaties: allemaal thema’s die veel mensen bezighouden. Daarnaast komen onderwerpen als het bestaan van God, de betekenis van de Bijbel nu en de plaats van de wetenschap aan de orde. Ik probeer alles in hedendaags Nederlands te verwoorden zodat iedere kerkganger, ook als hij of zij er voor het eerst is, het kan begrijpen.”

Hoe zagen de twee trainingsdagen van Areopagus eruit?

„Areopagus gaat uit van de IZB en is een centrum voor contextuele en missionaire prediking. Op 21 en 22 juni leidden ds. Paul Visser uit Amsterdam en ik twee trainingsdagen voor predikanten en missionair werkers. Wij zijn allebei predikant en pionier en zijn gewend aan de context van de grote stad. We hebben het een en ander verteld, maar zijn ook met de cursisten aan de slag gegaan.

Ik hoop dat de aanwezige predikanten en missionair werkers van elkaar hebben kunnen leren: de missionair werkers hoe ze meer diepgang in een preek kunnen krijgen; de predikanten hoe ze de aloude boodschap van het evangelie in eigentijdse taal en in thema’s van deze tijd kunnen verwoorden.”

Ds. Niels de Jong vertelt deze week ook in De Waarheidsvriend over ‘zijn’ pioniersgemeente Noorderlicht, onder het kopje ”Nieuwe bloei in de stad”. Het orgaan van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland brengt donderdag een themanummer uit over ”Kerk in Rotterdam”.