Roffelende muziek overstemt de snerpende lasgeluiden in de oude fabriekshal van Werkspoor in Utrecht. De jury maakt de winnaars bekend die het beste ontwerp maakten voor een waterfontein om overtollig regenwater op te vangen. De informatiezuil ontwerpen voor naast de fontein mocht ook.

De spanning stijgt bij ”De Watergeuzen” van de Jacobus Fruytier scholengemeenschap in Apeldoorn. De vier jongens volgen de uitreiking van de tweede en de derde prijs. En dan blijkt: de eerste prijs is voor hen. Even zag Ewout Franken de prijs aan zijn neus voorbijgaan. „Maar toen werden we opeens de eerste.”

Kortsluiting

Ewout legt uit hoe de ”Magic Fontein” –met een berglandschap beschilderd– werkt. De ingebouwde waterinstallatie en het elektriciteitssysteem pompen water rond. Wel gescheiden, om kortsluiting te voorkomen. „Het water in de fontein wordt opgevangen voor hergebruik”, aldus de 16-jarige, die overigens al een baan heeft.

Dat de pas afgezwaaide vmbo’ers meteen aan de bak kunnen, kan Ewouts docent Wim Koster merken. „Werkgevers bellen al voor derdejaars vmbo’ers. De 42 leerlingen uit het examenjaar zijn a llang voorzien van een werkplek of stageplek.” Zo’n werving als nu heeft hij nog nooit meegemaakt. Bedrijven willen maar al te graag presentaties geven op school om in contact te komen met jongeren, zegt de leraar elektrotechniek.

In drie maanden tijd zag hij zijn leerlingen snel ontwikkelen doordat ze meededen aan Vakkanjers. De jonge techneuten verbeterden hun spreekvaardigheid met het presenteren van hun ontwerp.

Ook persoonlijke vorming telt namelijk mee. „In de veranderende wereld van de techniek is leren samenwerken in een team of problemen oplossen nodig. Maar ook presenteren: vmbo’ers kunnen goed zijn in techniek, maar tegelijkertijd presenteren best spannend vinden”, zegt een woordvoerster van Vakkanjers.

Het initiatief van scholen en technische bedrijven moet de instroom van vaklieden in de technische sector aanmoedigen. De branche kampt met een flink personeelstekort.

Om jongeren te laten ruiken aan het technische vakgebied zijn er in de hal doe-activiteiten: van lassen tot 3D-printen. Achter de schermen van het evenement meekijken met de geluidstechnicus kan ook.

Meidenteam

Het meidenteam van het Wartburg College in Dordrecht gaat het podium op met de tweede prijs in de categorie voor derde- en vierdejaars-vmbo’ers. Met hun bruisende informatiezuil voor naast de waterfontein gooien de dames hoge ogen.

Aan de eindronde van de wedstrijd, verdeeld over 4 prijsklassen, doen 41 scholen uit het land mee. Onder de finalisten zijn ook leerlingen van de Gomarus Scholengemeenschap in Gorinchem en de CSG Prins Maurits in Middelharnis. Hun waterbesparende oplossingen voor woningen en droogmolen met sensor scoren punten.

Alle ideeën verrassen Hetty Klavers, dijkgraaf van het waterschap Zuiderzeeland. De Unie van Waterschappen bedacht de wedstrijdopdracht. Klavers hoopt de volgende generatie arbeidskrachten te kunnen verleiden om een baan te zoeken in de waterschapswereld. De watersector heeft vakmensen nodig om innovatieve oplossingen te bedenken voor onder andere klimaatproblemen, laat ze weten. „Als waterschap merken we als eerste de effecten van watertekort of wateroverlast. Piekbuien moeten we kunnen opvangen. Maar we willen ook water kunnen bewaren voor droogteperioden.”

De uitdaging van de scholieren heeft niet alleen mannelijk, maar ook vrouwelijk talent op het oog, zegt de woordvoerster van Vakkanjers: „Meisjes neigen vaak naar de zorgsector. Met deze opdracht laten we zien dat waterbeheer ook een maatschappelijk doel dient.”

In de knel

Dat een goede voorbereiding belangrijk is, heeft Fruytierleerling Robert Hop (16) wel geleerd. Zijn team kwam in tijdnood. Het werkte een aantal middagen nog tot laat door. Over de vraag welke vervolgopleiding hij kiest, hoeft Robert niet lang na te denken: werktuigbouwkunde.