”Nederlandse minister-president morst koffie en ruimt het zelf op”, signaleerde deze week Deutsche Welle geamuseerd en verbaasd. De Duitse zender was niet de enige. Het filmpje, maandag gemaakt op het ministerie van VWS, ging de achterliggende dagen viraal en werd wereldwijd massaal bekeken.

„De meeste politici vegen met hun tegenstanders de vloer aan, maar Rutte neemt dit gezegde letterlijk en grijpt de zwabber”, commentarieerde BBC News. Om er op twitter met een vette knipoog aan toe te voegen: „Eindelijk een minister-president die zijn eigen rommel opruimt.”

Rutte als „symbool van etiquette” (Washington Post)? Of zelfs als dé verpersoonlijking van een moderne, dienstbare leider?

Hit in India

Een absolute hit was het filmpje in India. Veel voorkomende reactie: „Zou een van onze leiders dit ooit doen?” Op de Arabische Facebookpagina van de BBC werden de beelden van ”zwabberende Mark” honderdduizenden keren bekeken.

In het gelijkheid minnende Nederland kijken we dan misschien niet meer op van een premier die het motto ”doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg” verregaand heeft verinnerlijkt, in meer hiërarchische samenlevingen wekt Ruttes gedrag alom verbazing. Een reactie uit het Midden-Oosten: „In sommige andere landen zou na het morsen van koffie door de premier… de koffieverkoper zijn geëxecuteerd.”

Waar het buitenland zich nog het meest aan vergaapte, was de reactie van een vijftal schoonmaaksters. Rukten zij vol schaamte de mop uit de handen van de minister-president? Zo van: nee meneer Rutte, afblijven, dat behoren wíj te doen? Integendeel, ze lachten, applaudisseerden en riepen: „Klasse, respect!” In welk land, behalve in dat gekke Nederland, kan zoiets?

Ja, dat gekke Nederland. Het is waarschijnlijk ook alleen in een zo weinig aan gezag hechtende natie dat wantrouwende journalisten vervolgens kunnen sputteren: „Ja hoor, dat doet hij omdat hij weet dat de camera’s draaien.”

Zou het? Die stelling lijkt moeilijk overeind te houden. Hanteerde Rutte dan ook om redenen van imagebuilding jarenlang een antieke Nokia? Rijdt hij ook om díé reden in een oude Saab? En woont hij alleen om een bescheiden indruk te maken in een eenvoudige Haagse bovenwoning? Onzin natuurlijk.

Zonder kapsones

Toegegeven, Rutte koestert zijn imago van een gewone, hardwerkende Hollandse jongen, van een politicus zonder kapsones. „Hallo, ik ben Mark.”

En inderdaad, het zal hem vast niet verkeerd uit zijn gekomen dat hij maandag, toen hij zijn onafscheidelijke bekertje cappuccino liet vallen, de camera’s gingen draaien juist op het moment dat hij, strak in het pak, spontaan de troep begon op te ruimen.

Maar van zichzelf een beeld van bescheidenheid, hoffelijkheid en wellevendheid overeind houden kan de VVD-leider alleen omdat hij werkelijk zo is.

Anders was hij na acht jaar in het Torentje en vele honderden publieke optredens allang door de mand gevallen.