Jongere in de knel heeft op de Bijbel geënte hulp nodig
Christelijke jeugdhulp heeft uitdrukkelijk meerwaarde en de samenwerking tussen het onderwijs en deze tak van zorg levert mooie resultaten op. Wel is rond een aantal actuele knelpunten bezinning nodig, schrijven Rein van der Garde en Ernst van Vuuren.
Kinderen en jongeren maken in hun ontwikkeling naar de volwassenheid verschillende ”sprongen”. Voor een steeds grotere groep jongeren zijn deze sprongen ”breuken”. Haarscheurtjes in de omgeving van gezin, school en kerk worden breuklijnen in het leven van jonge mensen, door maatschappelijke invloeden of door problemen van de jongere zelf. Druk van de sociale media, gedragsproblemen, verslaving of conflicten in het gezin: de last van het leven wordt door velen al op jonge leeftijd ervaren.
Bij al deze problemen, die met veel andere voorbeelden zijn uit te breiden, speelt identiteit een belangrijke rol. Het is een voorrecht dat er in de gereformeerde gezindte diverse organisaties zijn die jeugdhulp bieden vanuit Bijbelse beginselen. Jongeren worstelen met vragen over gezinsverhoudingen of seksualiteit. Soms denken ze serieus na over suïcide als reële optie om van alle problemen af te zijn. Kinderen willen antwoorden op vragen over de scheiding van vader en moeder.
Veel van deze jongeren mogen onderwijs krijgen op reformatorische scholen. Lang niet altijd weten ouders en jongeren echter de weg te vinden naar hulpverlening die vanuit dezelfde grondslag professionele ondersteuning biedt. Te vaak stellen jonge mensen (met een gedoopt voorhoofd) hun levensbelangrijke vragen aan hulpverleners met een seculiere achtergrond.
Zonder de intentie van niet-christelijke zorgverleners in twijfel te trekken, zijn we er stellig van overtuigd dat het van essentieel belang is dat er in de jeugdhulp gewerkt wordt vanuit (pedagogische) beginselen die hun grondslag vinden in de Bijbel. Dat kwetsbare jongeren die door diepe dalen gaan in de hulpverlening mensen tegenkomen die deze uitgangspunten voorleven en aanvoelen.
Resultaten
Samenwerking tussen onderwijs en zorg is erg belangrijk voor een geïntegreerde benadering, die ervoor zorgt dat we eensgezind rond de gezinnen staan. Op 8 juni ontmoeten de samenwerkende reformatorische jeugdhulpinstellingen elkaar op het congres Passend Verbinden, waarvoor ook vertegenwoordigers van kerken, het reformatorisch onderwijs en de christelijke politiek zijn uitgenodigd. Het is een goede zaak dat deze partijen elkaar weten te vinden in het versterken van passende hulp aan kwetsbare kinderen, jongeren en gezinnen.
De Samenwerking Christelijke Jeugdhulp (SCJ) is een coöperatie van christelijke jeugdhulpinstellingen die elkaar willen aanvullen in de ketenzorg. Bij de sprongen en breuken in de ontwikkeling van jonge mensen vinden deze partijen elkaar en breiden zij samen de zorgverlening uit. Voortdurend vinden er gesprekken en ontmoetingen plaats waarbij gezocht wordt naar mogelijkheden om ”witte vlekken” in het aanbod op te vullen. De verschillende organisaties zoeken hierin de verbinding met elkaar en met het reformatorisch onderwijs, in het belang van jonge mensen.
Er zijn diverse voorbeelden te noemen waarbij deze samenwerking in de afgelopen jaren tot waardevolle resultaten heeft geleid. Zo wordt er op sommige plaatsen een combinatie van onderwijs en zorg geboden voor potentiële thuiszitters. Er wordt door instellingen samengewerkt om jongeren met een beperking betere kansen te bieden op de arbeidsmarkt. Op steeds meer reformatorische scholen wordt de jeugdhulp op de schoollocatie geboden, wat meer voordelen biedt dan alleen logistieke.
Kennisdeling
Het is mooi om te zien dat de constructieve samenwerking tussen de christelijke jeugdhulpinstellingen en het reformatorisch onderwijs ten goede komt aan kwetsbare jongeren. Dit motiveert om door te gaan met dit belangrijke werk. Tegelijkertijd zien we een aantal belangrijke uitdagingen, die om brede bezinning vragen.
Is er vanuit de achterban voldoende draagvlak om te blijven kiezen voor identiteitsgebonden zorg? Wordt het belang hiervan gedragen door de kerken? Wordt de keuze voor christelijke zorg gesteund en gestimuleerd door ouders en verwijzers uit het onderwijs? Wordt deze verworvenheid voldoende beschermd en bevochten door de christelijke politieke bestuurders? Is er voldoende animo om te kiezen voor een baan bij een christelijke instelling?
Het is voor de reformatorische gezindte in toenemende mate nodig dat er een bezinning plaatsvindt op (v)echtscheidingen en de gevolgen die scheidingen hebben voor kinderen en ouders. Hoe worden ouders en kinderen in deze situaties begeleid op een manier die overeenstemt met de Bijbel? Hoe stemmen jeugdhulp en pastoraat op een goede manier met elkaar af in zulke complexe omstandigheden?
De strengere regels voor bescherming van persoonsgegevens (AVG) mogen geen belemmering zijn voor de uitwisseling van gegevens door onderwijs en zorg. Samen met belanghebbenden moet gezocht worden naar een goede overdracht van informatie die niet strijdig is met de wet, in het belang van de cliënt. Bij de bezinning op deze en dergelijke thema’s zijn regelmatige ontmoeting, kennisdeling en afstemming belangrijk. Het is onze wens dat het congres hieraan een positieve bijdrage levert.
Rein van der Garde en Ernst van Vuuren zijn beiden bestuurslid van de Samenwerking Christelijke Jeugdhulp (SCJ), een coöperatie van Helpende Handen, De Vluchtheuvel, LeliezorgGroep, Eleos, St. Schuilplaats, KOC Diensten, Hoornbeeck Connect, Talenta, Driestar Educatief, De Schutse, Adullam en Siloah (christelijkejeugdhulp.nl).
