Bodemverkenner InSight onderweg naar Mars
Waar eerdere Marsmissies van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA vooral focusten op verkenning van het oppervlak en de atmosfeer, is er nu een sonde onderweg die diepgravend bodemonderzoek moet gaan verrichten op de rode planeet.
NASA lanceerde de Marslander InSight begin 5 mei met de krachtige Atlas V-raket vanaf Vandenberg Air Force Base in Californië. Na een maandenlange reis zal de sonde op 26 november aankomen bij Mars.
Landingsplaats
De beoogde landingsplaats is Elysium Plantina, een vlakte die relatief dicht bij de evenaar ligt. De lander heeft daar namelijk de minste last van seizoenswisselingen; dichter bij de polen bestaat de kans dat hij de koude Marswinter niet overleeft of dat de zonnepanelen te weinig energie leveren om de meetinstrumenten werkend te houden.
De afdaling door de ijle Marsatmosfeer is altijd risicovol. De NASA heeft in de afgelopen decennia meerdere successen geboekt, maar de Europese ruimtevaartorganisatie ESA moest een aantal mislukkingen incasseren: in 2016 sloeg de lander Schiaparelli te pletter, terwijl ESA in 2003 na de afdaling geen teken van leven meer kreeg van de Beagle 2-lander.
Zonnepanelen
Wanneer InSight de kritieke fase goed doorstaat, zal hij als eerste zijn zonnepanelen ontvouwen. Zonder energie kan hij immers geen experimenten uitvoeren. Het zal ongeveer tien weken duren voordat alle instrumenten operationeel zijn, meldt de NASA.
Een van de instrumenten vormt een soort pin die de bodemtemperatuur meet. NASA hoopt die thermometer 5 meter de bodem in te kunnen boren om zo op relatief grote diepte metingen te verrichten. Het plan slaagt uiteraard alleen als de pin tijdens de boring niet op harde rotsen stuit.
Een tweede instrument zal trillingen in de Marsbodem registreren. Op die manier hopen onderzoekers erachter te komen of de rode planeet, net als de aarde, bewegende platen heeft onder het oppervlak. De gevoelige apparatuur zal ook een uitslag geven wanneer er een meteoriet inslaat op de planeet. Het gevoelige instrumentarium viel niet te combineren met een rijdende verkenner, vandaar dat de NASA dit keer geen rover naar Mars stuurde maar een lander die op de plaats waar hij neerkomt zijn metingen zal verrichten.
Aardse planeten
De wetenschappers die bij de missie betrokken zijn, hopen met nieuwe gegevens over de bodemactiviteit en de bodemtemperatuur van Mars meer zicht te krijgen op het ontstaan van deze planeet en de andere aardse planeten in ons zonnestelsel – Mercurius, Venus en de aarde.
Als alles volgens plan verloopt, rekent de NASA erop dat de InSightlander minstens één Marsjaar –bijna twee aardse jaren– actief zal zijn en gegevens zal verzamelen over de bodemgesteldheid van onze buurplaneet.