Een woordvoerder zei aanvankelijk dat de belangrijke pc’s waren meegenomen tijdens een huiszoeking, maar verklaarde later dat de agenten daar vooralsnog toch van af hadden gezien. De oliewinning in Siberië wordt per computer vanuit Moskou aangestuurd. Als de apparatuur zou worden meegenomen, zou de productie binnen 24 uur stil komen te liggen.

Speciale eenheden van de politie grendelden zaterdag het gebouw af en namen documenten in beslag, meldde het Russische persbureau Interfax. De huiszoeking was volgens een woordvoerder van de openbaar aanklager nodig in het kader van de strafzaak wegens fraude en belastingontduiking door bedrijven van Yukos. De afgelopen maanden zijn er al eerder huiszoekingen in het hoofdkantoor van Yukos geweest.

De in oktober aangehouden voormalige Yukos-topman Chodorkovski staat sinds vorige maand terecht. Vrij algemeen wordt gedacht dat het optreden van justitie tegen Yukos door het Kremlin is aangestuurd.

De onderneming kreeg twee dagen geleden een naheffing van de Russische belastingdienst. De oliemaatschappij moet over het fiscale jaar 2000 nog 2,8 miljard euro betalen. Eerder had het bedrijf al een naheffing van ruim 3 miljard over een ander jaar gekregen. De belastingdienst liet de rekeningen van Yukos vrijdag bevriezen. De onderneming zegt dat de belastingaanslagen het bankroet van Yukos betekenen.

Het Russische olieconcern Yukos Oil produceert ongeveer 20 procent van de Russische olie. Yukos werd de op drie na grootste oliemaatschappij ter wereld na een fusie met de Russische rivaal Sibneft.

Het bedrijf telt ongeveer 100.000 medewerkers. Yukos beschikt over vijf raffinaderijen van West-Rusland tot in Oost-Siberië. Het concern heeft ook belangen in de grootste raffinaderij van de Baltische staten, Mazeikiai in Litouwen. Yukos was de eerste volledig geprivatiseerde oliemaatschappij van Rusland. Het concern gold de laatste jaren als bijzonder transparant door de op westerse leest geschoeide bedrijfsvoering.

Tot voor kort stond Yukos onder leiding van de 41-jarige Michaïl Chodorkovski, die het bedrijf in 1995 op een staatsveiling voor het ’luttele’ bedrag van 350 miljoen dollar kocht. Chodorkovski beschikte over dat geld dankzij de door hem in 1987 gestichte Menatep-bank. De activa van de oliegroep worden momenteel geschat op 30 miljard dollar.

In de Sovjet-Unie was hij nog een loyaal communist en leider van de georganiseerde jeugd geweest. De man uit Moskou profiteerde van de val van het communisme en verdiende begin jaren negentig al zijn eerste miljoenen. Zijn bank verwierf enorme hoeveelheden aandelen van staatsbedrijven die voor een appel en een ei werden geprivatiseerd.

Met een geschat vermogen van 15,2 miljard dollar stond de rijkste zakenman van Rusland vorig jaar op de 26e plaats in de lijst meest vermogende personen ter wereld. De invloedrijke oligarch moet nu rekening houden met een gevangenisstraf van tien jaar wegens fraude, verduistering en belastingontduiking.

De Yukos-baas was in oktober gearresteerd. Volgens zijn aanhangers zit president Poetin persoonlijk achter de juridische vervolging, omdat Chordorkovski openlijk zijn steun voor de oppositie had uitgesproken.