Via zorginstrument CRDL weer contact met mensen met dementie
Contact maken met mensen met dementie in een vergevorderd stadium is moeilijk, weet Jessie Zeidler. „Via de CRDL lukt dit vaak wel.” Tijdens een zoektocht naar geschikte materialen voor deze doelgroep stuitte ze op het interactieve zorginstrument.
Zeidler is dagbestedingscoach bij de Archipel Zorggroep in twee locaties in Best en Eindhoven. Ze gaat met bewoners en hun familie in gesprek om na te gaan wat de wensen zijn op het gebied van dagbesteding. „We bieden tal van activiteiten aan, maar maatwerk leveren voor mensen met dementie in een vergevorderd stadium blijft lastig.”
In het voorjaar van 2017 organiseerde Zeidler een actie om de kosten van een CRDL (5500 euro) bij elkaar te krijgen. Met succes, want ze konden er zelfs twee aanschaffen. In maart 2018 won de CRDL –uitgesproken als ”cradle”– de Nationale ZorgInnovatie Vakjuryprijs 2018. In 2016 en 2017 konden de ontwerpers van dit zorginstrument vier andere prijzen in ontvangst nemen. De CRDL is bedoeld voor mensen die moeite hebben met communicatie en sociale interactie. Op het houten instrument zijn twee grote aanraakvlakken van vilt aangebracht, waarin een geleidende draad is verwerkt. Wanneer twee mensen hun hand op de CRDL leggen en daarna elkaar op de huid aanraken, ontstaat er een gesloten circuit. Dit zorgt voor een geluid variërend van een klaterend beekje, een trein, de zee tot een kerktoren. De variatie ontstaat door de veranderende manier van elkaar aanraken.
De CRDL wordt inmiddels in meer dan 350 zorglocaties gebruikt. Zeidler noemt de aanschaf van het zorginstrument een goede investering. Welke geluiden iemand aanspreken, verschilt. „Een meneer die vroeger muzikant is geweest, geniet erg van muziekinstrumenten. Als we samen de CRDL gebruiken, begint hij soms spontaan te zingen. Mensen die op een boerderij hebben gewoond, reageren op geluiden van kippen, varkens en van het landleven. Dergelijke herinneringen aan vroeger roepen emoties op. Ik zie regelmatig een lach of een traan, iemand zegt enkele woorden of pakt mijn hand steviger vast.”
Gebruikers hebben de mogelijkheid om zelf geluiden aan de CRDL toe te voegen. „Voor een zeeman zouden dat bijvoorbeeld klanken van de zee, schepen of meeuwen kunnen zijn.”
Op dit moment maken voornamelijk medewerkers van de dagbesteding gebruik van de CRDL, vertelt Zeidler. „De komende maanden wil ik dit instrument breder onder de aandacht brengen bij familieleden en bewoners. Familieleden van mensen in een vergevorderd stadium van dementie voelen zich nogal eens ongemakkelijk als ze op bezoek komen. Ze weten niet goed hoe ze contact moeten leggen. De CRDL biedt hun een nieuwe mogelijkheid om te communiceren met hun familielid.”