McKenna (52) werkt in de bibliotheek van het kustplaatsje Ballybunion. Ze denkt ja te stemmen in het referendum, maar belichaamt tegelijk de twijfel waar sommige Ieren mee worstelen.

De ja-campagne vindt dat het aan de vrouw zelf is om te bepalen of ze wel of geen abortus wil. Begrippen als waardigheid van de vrouw, compassie met de vrouw en de gezondheid van de vrouw staan centraal in de campagne. De vrouw moet baas over haar eigen lichaam kunnen zijn.

Dolores McKenna kan zich daar grotendeels in vinden. „Ik vertrouw erop dat vrouwen hun eigen keuzes kunnen maken in hun eigen unieke situatie. Ik vind het getuigen van arrogantie om je mening op te leggen aan anderen. Als je nee stemt, doe je dat eigenlijk.”

De Ierse vrouw vindt dat het vooral aan de vrouw is om te beslissen over een abortus, omdat zij uiteindelijk een grotere verantwoordelijkheid draagt voor het kind dan de man. „Een man kan wel zeggen dat hij de vrouw zal steunen als ze de zwangerschap niet afbreekt, maar als het kind geboren wordt, kan hij altijd nog weglopen. De vrouw blijft dan achter met het kind. Zij heeft de ontsnappingsroute niet die mannen wel hebben.”

Luisteren

Dolores heeft een dochter en drie zoons. „Als mijn dochter me zou vertellen dat ze een abortus overweegt, zou ik naar haar luisteren. Ik zou haar helpen als ze de baby zou willen houden. Maar ik zou haar ook voor 100 procent steunen als haar motivatie om een abortus te willen logisch en goed doordacht is.”

Tegelijkertijd kan Dolores zich niet voorstellen dat ze zelf ooit voor een abortus zou kiezen. „Ik zou daaraan onderdoor gaan. Het zou door mijn ziel heen snijden. Maar ik wil ook geen oordeel uitspreken over vrouwen die het wel doen.”

Intussen twijfelt Dolores toch nog een beetje. Die twijfel werd gevoed door een televisiedebat tijdens de campagne voor het referendum. „Een advocaat betoogde dat het referendum er alleen om gaat of het recht op leven voor het ongeboren kind in de grondwet blijft. Die opmerking sneed door mijn ziel. Ik as zelf tot een jaar geleden praktiserend rooms-katholiek. Religie zit de Ier in de genen. Ik voel me er niet prettig bij dat het ongeboren kind straks geen rechten meer heeft in onze grondwet. Het voelt niet goed het ongeboren kind zo te veronachtzamen.”

Maar Dolores vindt ook dat een vrouw zelf haar beslissingen moet kunnen nemen en dat ze recht heeft op steun daarin. „Ik denk ook aan de schandelijke geschiedenis van de ”moeder-en-babyhuizen” in Ierland. Tussen 1925 tot 1960 kwamen ongewenst zwangere meisjes daar terecht. Ze werden daar ‘opgeborgen’ tot hun baby was geboren. Daarna verkochten nonnen de baby’s aan nieuwe ouders. Jonge meisjes en vrouwen werden misbruikt en mishandeld door mensen van de Katholieke Kerk.”

Engeland

Ierland wentelt het abortusvraagstuk vandaag af op buurlanden. „Ierse vrouwen reizen naar Engeland voor een abortus. Abortus is hier immers verboden.”

Dolores vermoedt dat veel Ieren niet weten waar de stemming vrijdag precies over gaat. „Als het ja-kamp wint, wordt het amendement dat de rechten van het ongeboren kind beschermt, uit de grondwet gehaald. Pas daarna wordt er een wet gemaakt die abortus tot 12 weken vrijgeeft en in bepaalde omstandigheden tot 26 weken. Met vrije abortus hebben veel mensen problemen. Maar die wet moet nog wel in het parlement worden besproken. Er is geen enkele garantie dat die het ongeschonden zal halen.”

Dolores is zelf voorzitter van een stembureau. „Ik zit er dus middenin. Voor mij persoonlijk, wordt het waarschijnlijk een ja, maar wel een ja dat zwaar op mijn geweten drukt. Ik geloof niet dat er in het referendum winnaars zijn aan te wijzen.”

Google bang voor vervuiling van campagne

APELDOORN. Ierland hangt vol met campagneborden met Yes en No. Maar op de radio en televisie zijn er geen spotjes over het abortusdebat. In het land, dat vrijwel jaarlijks een referendum houdt, bestaat uitgewerkte wetgeving voor de campagne. Buitenlandse financiering is bijvoorbeeld verboden.

De wet zegt niets over sociale media. De Yes- en No-campagne hadden beide geld apart gelegd voor advertenties op Google, Facebook en YouTube. De campagne liep goed tot bleek dat er nogal wat advertenties uit Amerika kwamen. Begin mei besloten de internetgiganten het hele thema te blokkeren.

De webbedrijven hebben na de VS-presidentsverkiezingen en het brexitreferendum (beide in 2016) de schrik in de benen. Vrij breed klinkt het verwijt dat stoorzenders vanuit het buitenland (lees: Rusland) via Google en Facebook op het vrije internet gemakkelijk toegang hadden tot de campagnes.