In Irak zitten duizenden mensen vast die worden verdacht van terrorisme. Regelmatig worden verdachten ter dood veroordeeld, zoals woensdag ook gebeurde met een Belgische Syriëganger na een flitsproces. „We doen regelmatig navraag bij autoriteiten of daar mensen met de Nederlandse nationaliteit bij zijn”, zegt een woordvoerder van Buitenlandse Zaken. Maar buiten deze ene zaak is dat dus niet gebleken.

Volgens recente cijfers van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) zijn de afgelopen jaren in totaal zo’n driehonderd Nederlanders „met jihadistische intenties” naar Irak en Syrië gereisd, de meesten om zich aan te sluiten bij Islamitische Staat (IS). Van die groep zijn er zo’n 75 gedood en ongeveer 50 teruggekeerd.

Met Syrië heeft Nederland geen officiële betrekkingen. „Dan wordt het heel lastig, zowel qua inzicht in mogelijke gedetineerden of het verlenen van consulaire bijstand”, aldus de woordvoerder van het ministerie.

Human Rights Watch is kritisch over de massale processen tegen vermeende IS-leden in Irak. In een rapport stelde de organisatie vorig jaar dat justitie in het land geen strategie lijkt te hebben om de ergste misdadigers te berechten. De mensenrechtenorganisatie schetste dat bijvoorbeeld geen onderscheid wordt gemaakt tussen iemand die als arts in IS-gebied patiënten behandeld heeft en een strijder die misdaden tegen de menselijkheid heeft begaan.