Pluimveehouderij verscherpt toezicht na fipronilaffaire
Streng toezicht op producten en diensten die op het boerenerf komen en een gerichte controle van eieren op ongewenste stoffen moeten een nieuwe crisis als met het bloedluismiddel fipronil in 2017 voorkomen. Dat blijkt uit een rapport dat de pluimveehouderij dinsdag heeft uitgebracht.
Er komt ook een speciaal meldpunt waar boeren en andere partijen in de eierketen onregelmatigheden kunnen melden.
Deze en andere maatregelen worden onderdeel van het bestaande kwaliteitsborgingssysteem IKB Ei. Dat systeem krijgt een onafhankelijke raad van beheer, die toezicht houdt op de borging van voedselveiligheid. In deze raad komen drie mensen die geen directe binding met de pluimveehouderij hebben.
Het rapport is opgesteld door een werkgroep met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en de overheid, die in augustus in het leven is geroepen door toenmalig staatssecretaris Van Dam van Economische Zaken. Dat was kort na de uitbraak van het fipronilschandaal.
In de zomer van 2017 bleken op enkele honderden boerderijen de kippen besmet met het verboden insecticide fipronil. Een servicebedrijf had dat buiten medeweten van de boeren gebruikt bij het schoonmaken en ontsmetten van kippenstallen tegen vogelmijt (”bloedluis”). De eieren die de kippen legden bevatten zoveel fipronil, dat ze niet in de handel mochten worden gebracht. De affaire bracht onder consumenten veel onrust teweeg en leidde tot tientallen miljoenen euro’s schade bij boeren, eierhandelaren en supermarkten.
De werkgroep vindt dat alle pluimveehouders, ook degenenen die niet aan IKB Ei deelnemen, zich aan de strengere voorschriften moeten gaan houden. De overheid zou daarvoor moeten zorgen. „Met bijvoorbeeld een algemeen verbindend verklaring kan het ministerie (van Landbouw, red.) voorkomen dat ondernemers zich onttrekken aan dit collectieve belang”, zegt werkgroepvoorzitter Bart Jan Krouwel.
Door de extra maatregelen zullen de kosten van deelname aan IKB Ei fors hoger worden. Voorzitter Eric Hubers van brancheorganisatie OVONED houdt rekening met een verdubbeling van de bijdrage die boeren betalen moeten. Volgens hem is een betere borging van de veiligheid en kwaliteit van eieren dat waard. „Daarmee bouwen we aan vertrouwen en verkleinen we de kans op een crisis zoals met fipronil, met alle schade van dien”, aldus Hubers. In haar rapport pleit de werkgroep er ook voor dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) „vroegtijdig” informatie met de sector deelt, zodat die sneller op een onverhoopte nieuwe crisis kan inspelen. Volgens werkgroepvoorzitter Krouwel heeft de NVWA zich bereid getoond dit punt op te pakken.
Minister Schouten van Landbouw nam het rapport dinsdag in ontvangst maar wilde nog niet op de inhoud reageren. Een woordvoerster laat weten dat het rapport „wordt meegenomen” door de commissie-Sorgdrager die op verzoek van Schouten onderzoek doet naar de fipronilaffaire. Sorgdrager komt naar verwachting half juni met haar rapport. Daarna zal de minister reageren.