Vechten tegen moord
Ineens duikt na Marc Dutroux een andere naam op. Die van de 62-jarige Fransman Michel Fourniret. De veelbesproken Dutroux kreeg -na een onderzoek van meer dan acht jaar- vorige maand levenslang. Hij bleek schuldig aan de ontvoering en verkrachting van zes meisjes. Verder aan een drietal moorden. Mensen die er verstand van hebben spraken over het ”proces van de eeuw”. Maar die typering verdwijnt in de schaduw van de bekentenis van Fourniret.De bijzonderheden van de nieuwe kwestie zijn gruwelijk. En België is dichtbij. De Israëlische premier Sharon ontsnapte een paar dagen geleden aan een raketaanval van Palestijnse militanten. Dat leek ook een poging tot doodslag met voorbedachten rade. Menigeen ervaart zoiets als misdadig. Maar het is ver weg. Zoiets geldt ook voor de uitspraak van de Joodse rabbijn Neventzal. Hij zei dat de godsdienstige wet toestaat iedereen te doden die Israëlisch grondgebied overdraagt aan niet-Joden. Dat is al even schandelijk. Het treft echter geen gezin vlakbij. Maar de Belgen zijn onze buren. Wie zegt dat zoiets ons eigen land of streek voorbijgaat?
Het zal een moeder en vader maar overkomen. In welke stad of boerendorp dan ook. Ineens is een dochter van veertien zoek. Ze blijkt onvindbaar. Verdriet baant zich bij de ouders een weg. Woede rijst op. Vertwijfeling leidt tot onredelijkheid in de richting van officiële instanties. Alles draait uiteindelijk slechts om één ding. Het gezin, broertjes, zusjes zijn een geliefde kwijt. En op het moment dat ze verdwijnt, beseffen ze pas hoeveel ieder van de afwezige houdt. Elk tegen haar uitgesproken onaardig of boos woord keert pijnlijk terug in de gedachten. Maar het is te laat.
Gelukkig de mensen die in zo’n situatie een almachtige Toevlucht kennen. Wat is het in zo’n situatie een voorrecht als vader en moeder hun jongens, meisjes hebben leren bidden. En om altijd hun nood bij God te brengen. Want verdriet en pijn van deze aard -verlies van een geliefde, maar ook ontvoering en verkrachting- vallen alleen niet te dragen.
Hoe komt het dat er zo veel kwaad is in de wereld? Kaïn deed het eerste bloed vloeien. Hij vermoordde als eerste z’n broer. En in de geschiedenis volgden velen zijn voorbeeld. Koning Gustaaf van Zweden vond in 1792 de dood tijdens een gemaskerd bal doordat de oppositie een samenzwering tegen hem smeedde. Tamils vermoordden in 1991 de Indiase politicus Rajiv Ratna Gandhi. Zoals ook z’n moeder eerder door een aanslag om het leven kwam. Calvinisten zeggen dan al gauw met een uitdrukking van onvermijdelijkheid op het gezicht: de zonde vormt de oorzaak.
Dat is natuurlijk waar. Maar er is meer te zeggen. Zonde is niet iets wat mensen maar lijdelijk moeten ondergaan. Er valt tegen te vechten. En dat begint in ieders eigen huis. Video’s en allerlei soorten media kunnen fungeren als eenentwintigste-eeuwse Kaïn. Ze brengen het voorbeeld van doodslag dichtbij. Voor degenen die zich verre houdt van de als werelds beschouwde techniek geldt dat boeken een soortgelijke invloed kunnen uitoefenen. A. C. Baantjer zag zijn boek over ”De Cock en moord in extase” verfilmd. H. J. Marsman alias J. Bernlef debuteerde in 1973 als toneelschrijver met ”Sterf de moord ofwel val dood”.
Kwesties zoals Dutroux en Fourniret vallen niet te voorkomen. De wereld is niet zo veilig als we in ons optimisme soms denken. Het is nodig om er -in gezamenlijk overleg- op te letten hoe laat jongens en meisjes uit een gezin over straat gaan. En welke weg ze nemen. Zware straf bij een bewezen schuld is zeker op z’n plaats. Maar het gevecht tegen misdaad begint in het gezin. Met de opvoeding. Bij het gesprek van ouders en kinderen over de risico’s van moordspelletjes en ’litteratuur’ vol van doodslag.